QUIZY PANA ŻARÓWKI – 9 – LUDZIE I PRZYRODA

Results

#1. Pytanie od Witolda Zglenickiego - wynalazcy, prekursora podwodnego wydobycia ropy naftowej w Azerbejdżanie: baryłka ropy - ile to litrów?

Na początku lat 70. XIX stulecia producenci ropy naftowej doszli do porozumienia i stworzyli baryłkę przeznaczoną dla ropy naftowej. Ustalili, że objętość będzie wynosiła 42 galony amerykańskie, czyli niespełna 159 litrów.

BIOGRAM WITOLDA ZGLENICKIEGO

#2. Joanna Bagniewska ze Szkoły Nauk Biologicznych Uniwersytetu w Reading zajmuje się między innymi gatunkami inwazyjnymi. Która roślina to "zemsta Stalina"??

Barszcz Sosnowskiego do Polski został sprowadzony w końcu lat 50. XX wieku jako dar radzieckiego Wszechzwiązkowego Instytutu Uprawy Roślin w Leningradzie. W latach 60. barszcz rozpoczęto uprawiać w Polsce w celach użytkowych – na paszę, głównie w PGR-ach. Gdy okazało się, że prezent nie sprawdza się w praktyce, zaniechano upraw i nie zadbano o skuteczne usunięcie pozostałych roślin.

W warunkach środkowoeuropejskich barszcz okazał się bardzo żywotny i zaczął się rozprzestrzeniać. W kontakcie ze skórą ludzi i zwierząt powoduje bolesne oparzenia.

BIOGRAM JOANNY BAGNIEWSKIEJ

#3. Pytanie od Antoniego Dobrowolskiego - pioniera nauki o lodzie, badacza Antarktydy: w którą stronę spojrzał Roald Amundsen dotarłszy na biegun południowy?

Henryk Dobrowolski był jednym z uczestników wyprawy antarktycznej statku Belgica w latach 1897–99. Wiosną drugiego roku wyprawy statek został uwięziony przez lody Morza Bellingshausena. Uczestnicy wyprawy dokonali pierwszego, trzynastomiesięcznego zimowania na Antarktydzie.

BIOGRAM

Stojąc dokładnie na biegunie południowym nie można spojrzeć w żadnym kierunku prócz północnego, gdyż to jedyna dostępna tu opcja. Tak więc musiał zrobić i Amundsen – notabene drugi oficer wyżej wspomnianego rejsu – 14 grudnia 1911 roku.

#4. Pytanie od Aleksandra Czekanowskiego, XIX-wiecznego podróżnika i geologa, badacza Syberii: jak się nazywają syberyjskie obszary o stale zamarzniętym podglebiu i bardzo niską pokrywą roślinną, zdominowaną przez mchy i porosty?

Tereny o takiej charakterystyce to tundra. Tundra rozciąga się na północnych krańcach Azji, Europy i Ameryki Północnej. Tajga to lasy, w które przechodzi tundra od południa. Tajmyr to półwysep i jezioro w Rosji, Tunguzka natomiast to rzeka, sławna z tzw. katastrofy tunguskiej z początku XX wieku.

BIOGRAM ALEKSANDRA CZEKANOWSKIEGO

#5. Pytanie od Borysa Malkina - antropologa i entomologa, badacza kultur Ameryki Południowej, filmowca: czy pająk to owad?

Pająki to nie owady. Pająki należą do pajęczaków. Pajęczaki i owady, także skorupiaki, to osobne gromady stawonogów.

Pająki mają cztery pary kończyn krocznych, owady zaś – trzy.

BIOGRAM

#6. Pytanie od Ludwika Młokosiewicza - botanika, twórcy ogrodu w gruzińskim Lagodechi: co zobaczymy w arboretum?

Arboretum to park dendrologiczny. Zobaczymy tu zatem na pewno drzewa, a wśród nich najpewniej i graby.

BIOGRAM LUDWIKA MŁOKOSIEWICZA

#7. Pytanie od Michała Boyma - XVII-wiecznego przyrodnika, sinologa, ostatniego wysłannika dynastii Ming: którego stworzenia NIE ZNAJDZIEMY w chińskim zodiaku?

W chińskim „zodiaku” spotkamy szczura, smoka, małpę, psa, kozę, koguta, zająca, świnię, bawołu, tygrysa, węża i konia. Pandę możemy za to spotkać w górskich bambusowych lasach środkowych Chin.

BIOGRAM MICHAŁA BOYMA

#8. Pytanie od XIX-wiecznego przyrodnika,współautora sześciotomowego albumu ornitologicznego „The Birds of Australia” Gracjana Brojnowskiego: które z tych zdań jest fałszywe?

Emu to największy ptak Australii. Choć nazywany powszechnie strusiem, sprawa okazała się być bardziej skomplikowana i badania co do „strusiowatości” emu trwają.

Emu nie potrafią chodzić do tyłu, rzeczywiście połykają małe kamyki, czyniąc z nich tzw. gastrolity, pomagające później rozdrabniać pokarm w żołądku. Nie potrafią latać, natomiast naprawdę nieźle radzą sobie np. z przepłynięciem rzeki na drugi brzeg. Emu mają powieki, i to niezwyczajne, bo podwójne, chroniące osobno przed słońcem i przed kurzem.

BIOGRAM GRACJANA BROJNOWSKIEGO

#9. Pytanie od Jana Jonstona, przyrodnika i medyka, pierwszego polskiego autorytetu naukowego w Japonii: czym jest katana?

Katana to długa japońska broń sieczna, używana m.in. w japońskich sztukach walki. Strój judoki to judoga.

BIOGRAM XVII-WIECZNEGO NAUKOWCA JANA JONSTONA

#10. Pytanie od Zofii Kielan-Jaworowskiej - wybitnej paleobiolog, znawczyni pierwotnych ssaków, profesor Harvardu, Uniwersytetu Paris Diderot, Uniwersytetu w Oslo: które z tych zdań jest fałszywe?

Jako homo sapiens jesteśmy hominidami, strunowcami, które w dodatku na pewno urodziły się w kenozoiku, czyli obecnej erze. Mózg słonia ma rozmiary godne słonia i jest kilkukrotnie większy niż nasz.

BIOGRAM ZOFII KIELAN-JAWOROWSKIEJ

finish