WŁADYSŁAW MICHAŁ ZALESKI
Przyrodnik i kolekcjoner rysunków i grafik okazów botanicznych, pisarz, poliglota, delegat apostolski w Azji, arcybiskup Teb i patriarcha Antiochii.
Ur. 26.05.1852 w Wielonie (Wielona, ob. Litwa) – zm. 05.10.1925 w Rzymie.
DZIAŁALNOŚĆ DUSZPASTERSKA
Wstępuje do seminarium duchownego w Warszawie, następnie kontynuuje studia w Rzymie. W 1885 roku wyjeżdża na misję dyplomatyczną do Hiszpanii. Rok później z kolei do Indii Wschodnich, gdzie od 1892 roku pełni funkcję delegata apostolskiego. W tym samym czasie zostaje arcybiskupem z zakresem kompetencji obejmującym obszar od Afganistanu aż po Cejlon.
Spędza w Azji prawie 30 lat, w istocie nieustannie podróżując. Zna biegle rosyjski, litewski, łacinę, włoski, francuski, angielski, a także tamilski oraz syngaleski.
PASJA – BOTANIKA
Poza działalnością duszpasterską i misyjną zajmuje się botaniką. Przez lata buduje kolekcję grafik i rysunków roślin z całego świata zawierającą finalnie 31 786 plansz obrazujących 24 492 gatunki botaniczne. Prace, stanowiące karty 168 tomów kolekcji nazwanej „Flora tropicale”, powstawały od końca XVIII do początków XX w. Dziś całość tworzy zbiór specjalny Filii Biblioteki Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Pokaźną część kolekcji poddano cyfryzacji, dzięki czemu można ją obejrzeć w sieci – w absolutnie godnym polecenia serwisie Ogrodu Botanicznego UW – Floratheca.
PISARSTWO
Władysław Michał Zaleski jest autorem dzieł podróżniczo-etnograficznych, m.in.: „Podróż po Indyach w roku 1896”, „Wycieczka do Dardżylingu”, „Podróż po Indo-Chinach, Jawie i wybrzeżach chińskich w roku 1897 i 1898”, „Trzydzieści lat w Indyach i w Azji południowej od 1886 do 1916”, „Voyage à Ceylon et aux Indes”, „Ceylon et les Indes”, „History of Ceylon”, „The Saints of India”. Swoje dzieła publikuje po polsku, francusku, angielsku i włosku.
Misję kończy w 1916 roku. Powraca do Rzymu, gdzie przebywa aż do śmierci w 1925 roku. W roku 1962 szczątki Michała Zaleskiego zostają przeniesione do kaplicy Seminarium Papieskiego w Pune w Indiach.
Aby upamiętnić barwną postać naszego bohatera, w 2014 roku Instytut Polski w Nowym Delhi produkuje film pt. „The curious case of Monsignor Zaleski in Kandy”.
Korzystano z: publikacji MSZ – „Polacy zasłużeni w krajach Azji i Pacyfiku”, Katarzyna Mączewska „Botaniczne archiwalia” w: muzealnictwo.com, Piotr Kłodkowski „Nasz człowiek w Azji” w: Tygodnik Powszechny, www.ogrod.uw.edu.pl/floratheca.
