ANDRZEJ ELŻANOWSKI
Zoolog, paleontolog i bioetyk.
Ur. 21.01.1950 w Przasnyszu.
NAUKA
Studiuje na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, zdobywa tytuł magistra z dziedziny zoologii, a następnie doktora nauk przyrodniczych. Habilituje się na Uniwersytecie Wrocławskim na podstawie rozprawy „Mezozoiczna ewolucja i główne linie filogenetyczne ptaków”.
Po ukończeniu studiów magisterskich pozostaje przez na Uniwersytecie Warszawskim w charakterze asystenta i adiunkta. Od 1983 do 1998 roku pracuje naukowo w Stanach Zjednoczonych i Niemczech, m.in. jako stypendysta Smithsonian Institution i US National Research Council. Następnie powraca do Polski, gdzie zostaje kierownikiem zakładu Zoologii Kręgowców Instytutu Zoologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Przez lata związany później z Muzeum i Instytutem Zoologii PAN, obecnie jest profesorem na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego.
Andrzej Elżanowski ma w dorobku ponad sto szeroko cytowanych prac naukowych, z których wiele dotyczy badań nad ptakami. Do jego największych osiągnięć naukowych należy m.in. zrekonstruowanie kostnego podniebienia Hesperornisa, które dowodzi bliskiego pokrewieństwa ptaków uzębionych z ptakami współczesnymi. Jest też autorem rekonstrukcji czaszki mezozoicznego Confuciusornisa, dzięki czemu udaje się ustalić sposób żerowania tego stworzenia. Ustala szczegółową morfologię ptasiej kości kwadratowej, która wchodzi do kanonu opisu ptaków kopalnych i umożliwia późniejszą identyfikację nieznanych wcześniej gatunków w Ameryce Północnej, Australii i Azji. Wraz z Antoinem Louchartem bada strusie współczesne i kopalne, co z kolei prowadzi do odkrycia specyficznego dymorfizmu płciowego w ich szkielecie oraz potwierdza kwestionowane wytępienie podgatunku strusi wyżynnych Struthio camelus spatzi w północno-zachodniej Afryce.
BIOETYKA
Jest członkiem licznych stowarzyszeń, komitetów i rad naukowych, m.in. Komitetu Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej PAN, Rady Naukowej Instytutu Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN. Co więcej – jest członkiem Krajowej Komisji Etycznej do spraw Doświadczeń na Zwierzętach w jej pierwszej kadencji (1999-2003). Od 2011 roku pełni również funkcję Przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Etycznego. W kadencji 2020-2023 jest członkiem Lokalnej Komisji Etycznej ds. Doświadczeń na Zwierzętach w Warszawie.
Przewodniczy kampanii, która doprowadza do przyjęcia w 2005 roku Ustawy o Doświadczeniach, dającej duże uprawnienia komisjom etycznym.
Jest głównym współautorem projektu ostatniej udanej nowelizacji Ustawy o ochronie zwierząt z 2010 roku, a także twórcą kampanii przeciwko ubojowi rytualnemu. Dzięki jego działaniom z ustawy usunięto wyjątki od zakazu uboju bez ogłuszania.
Od 1983 roku jest wegetarianinem, a od 2013 weganinem.
Korzystano m.in. z: nauka-polska.pl, al.uw.edu.pl.
