Kris Stanek
Kris Stanek

KRZYSZTOF STANEK, KRIS STANEK

Astronom i astrofizyk działający w Stanach Zjednoczonych.

Ur. w 1968 r. w Sandomierzu.

Tytuł magistra z dziedziny astronomii uzyskuje na Uniwersytecie Warszawskim w 1991 roku. Zaraz po studiach pracuje jako asystent w Centrum Astronomicznym PAN im. M. Kopernika w Warszawie, po czym emigruje do Stanów Zjednoczonych. Doktorat z astrofizyki zdobywa na uniwersytecie w Princeton na podstawie pracy „Properties of the Inner Galaxy”. Pierwsze lata po doktoracie spędza jako pracownik naukowy w Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics w Cambridge, a następnie przechodzi na stanowisko Hubble Postdoctoral Fellow.

W 2001 roku Stanek dołącza do zespołu Wydziału Astronomii na Uniwersytecie Harvarda. Cztery lata później przenosi się na Ohio State University, którego profesorem zostaje w roku 2009.

Słowa „astronomia” i „kosmos” pochodzą z greki. „Astron” znaczy „gwiazda”, „kósmos” zaś to określenie świata, ale i porządku, ładu, harmonii.

W pracy naukowej zajmuje się przede wszystkim astronomią gwiazdową i metodami bezpośredniego wyznaczania odległości pomiędzy obiektami astronomicznymi na podstawie obserwacji własności gwiazd, a także rozbłyskami gamma, wybuchami supernowych, masywnymi gwiazdami oraz poszukiwaniem planet pozasłonecznych.

Jest autorem i współautorem ponad 280 publikacji naukowych, cytowanych ponad 20 tysięcy razy.

W 1994 roku zostaje członkiem Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. Od 2011 roku ma tytuł Fellow of the American Association for the Advancement of Science, w 2018 roku zaś zostaje wyróżniony tytułem Ohio State University Distinguished Scholar. W 2020 roku, wraz z prof. Christopherem Kochankiem, Kris Stanek otrzymuje nagrodę Beatrice M. Tinsley Prize przyznawaną przez Amerykańskie Towarzystwo Astronomiczne. Z kolei w roku 2022 zostaje stypendystą prestiżowej John Simon Guggenheim Memorial Foundation.

Korzystano m.in. z: astronomy.osu.edu, nauka-polska.pl, gf.org, PAP naukawposlce.pl, Arkadiusz Olech

Foto: Zhang & Stanek (2011): OSU Astronomy Coffee Brief, yt