Marek Abramowicz podczas debaty
Marek Abramowicz podczas debaty "Skąd wiemy, że istnieją ogólne prawa przyrody?" CC-BY 3.0

MAREK ABRAMOWICZ

Astrofizyk zajmujący się m.in. teorią względności i czarnymi dziurami. Autor ponad 200 prac naukowych, profesor europejskich i amerykańskich uczelni, szef katedry astrofizyki w Göteborgu, człowiek kultury.

Ur. 6.06.1945 w Chełmie.

POLSKA

Przychodzi na świat w Chełmie, dorasta w Gdańsku. Już w szkole wykazuje zainteresowanie naukami ścisłymi: dochodzi do finału olimpiady matematycznej i zdobywa drugie miejsce w olimpiadzie astronomicznej. Interesuje się także sztuką, a jego wiersze ukazują się w prasie. W 1964 roku otrzymuje od jury pod przewodnictwem Andrzeja Wajdy drugą nagrodę na XI Festiwalu Filmów Amatorskich za film „Bohater”.

Studiuje astronomię i matematykę na Uniwersytecie Wrocławskim, a po studiach przez rok pełni funkcję asystenta prof. Andrzeja Hulanickiego.

Przenosi się do Warszawy, gdzie doktoryzuje się pod kierunkiem prof. Trautmana, a wkrótce później otrzymuje pracę w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN.

KARIERA NAUKOWA POZA POLSKĄ

Już z tytułem doktora wyjeżdża do Stanów Zjednoczonych, najpierw do Stanford University, później do University of Texas w Austin. Następnie trafia do Oksfordu. Poznaje tu jednego z ojców dziedziny kosmologii, Dennisa Sciamę. W rezultacie wraz z nim przenosi się do włoskiego ośrodka studiów zaawansowanych SISSA w Trieście, gdzie przyjmuje posadę profesora.

Osiem lat później Marek Abramowicz wygrywa konkurs na stanowisko profesora w elitarnym ośrodku fizyki teoretycznej Nordita w Kopenhadze. Pracuje tam przez trzy lata, po czym obejmuje pieczę nad katedrą astrofizyki na Uniwersytecie w Göteborgu, gdzie pracuje do emerytury.

DOROBEK NAUKOWY

Do jego największych osiągnięć należą wyniki prac nad dyskami akrecyjnymi wokół czarnych dziur. Odkrywa m.in. nowy typ dysku i szczegółowo bada dynamikę materii wpadającej do czarnej dziury.

Jest autorem przeszło 200 prac naukowych cytowanych około 9000 razy. W dorobku ma kilkadziesiąt wykładów na konferencjach, seminariach i w szkołach dla młodych naukowców. Jest także autorem trzech dużych esejów historycznych, licznych felietonów i krótkich notatek opublikowanych w paryskiej „Kulturze”. Po powrocie do Polski pisze artykuły analizujące związek fizyki z muzyką, zarówno naukowo („Muzyka i fizyka: teoria strun”), jak i anegdotycznie („Fryzury Alberta Einsteina”).

Prof. Marek Abramowicz, rys. © md
Prof. Marek Abramowicz, rys. © MD

Współpracuje z wrocławskim fotografikiem Jerzym Olkiem w zmaganiach z pojęciem linii w sztuce i nauce. W Warszawie uczestniczy w przygotowaniu kilku spektakli w szkole aktorskiej Jana i Haliny Machulskich. W 2005 roku do warszawskiej premiery adaptuje tekst sztuki M. Frayna „Kopenhaga”. Pisuje także recenzje książek, filmów i wernisaży.

W 2007 roku zostaje odznaczony szwedzką Nagrodą Heymana, a kapituła podkreśla, że jest wówczas najczęściej cytowanym astronomem pracującym w Szwecji. W 2011 roku zostaje również stypendystą prestiżowego Stypendium Fundacji Hasselblad.

Marek Abramowicz posiada tytuł Old Fellow oksfordzkiego Linacre College, jest członkiem zwyczajnym Academia Europa w Salzburgu, przyjął także doktorat honoris causa Uniwersytetu Śląskiego w Opawie.

Korzystano m.in. z: kopernik.org.pl, konwersatorium.pw.edu.pl