commons.wikimedia.org, Daniel Chodowiecki na obrazie Antona Graffa
commons.wikimedia.org, Daniel Chodowiecki na obrazie Antona Graffa

DANIEL MIKOŁAJ CHODOWIECKI

Osiemnastowieczny malarz i rysownik, grafik, ilustrator, dyrektor Akademii Sztuki w Berlinie.

Ur. 16.10.1726 w Gdańsku zm. 7.02.1801 w Berlinie.

W wieku lat 17 wyjeżdża do Berlina. W jednym z listów pisze: „Za zaszczyt sobie poczytuję być prawdziwym Polakiem, chociaż jako pierwszy z Chodowieckich w Niemczech osiadłem”. Mówi biegle po francusku i niemiecku, słabiej natomiast po polsku.

Początkowo wykonuje scenki na tabakierach i innych drobnych przedmiotach. Później poświęca się malarstwu, tworzy również w technikach akwaforty oraz tuszu i piórka. Jest autorem prawie czterech tysięcy rysunków oraz ponad dwóch tysięcy rycin.

Akwaforta, czyli kwasoryt, to technika graficzna wynaleziona w wieku XVI, popularna przez ponad dwa stulecia. Rysunek wykonuje się stalową igłą w warstwie specjalnego werniksu pokrywającego metalową płytkę, dochodząc igłą do powierzchni metalu. Następnie poddaje się całość działaniu kwasu, który wytrawia w metalu jedynie te odsłonięte fragmenty, niepokryte werniksem. W zagłębienia oczyszczonej z resztek werniksu płytki wciera się farbę drukarską i odbija grafiki przy pomocy prasy.

Chodowiecki zdobywa sławę jako autor studiów z natury, portretów i scenek rodzajowych, a także jako wybitny ilustrator książek. Niestety, spośród licznych obrazów olejnych przetrwało tylko 30.

"Cabinet d'un peintre gravé par D. Chodowiecki à Berlin. Dedié à Madame Marie Henriette Ayrer, veuve de feu Daniel Chodowiecki." 1771, domena publiczna
„Cabinet d’un peintre gravé par D. Chodowiecki à Berlin. Dedié à Madame Marie Henriette Ayrer, veuve de feu Daniel Chodowiecki.” 1771, domena publiczna

Wydany w 1774 czterotomowy traktat „Das Elementarwerks” Johannesa Basedowa ilustruje Daniel Chodowiecki. Dzieło obrazuje młodym czytelnikom stan ówczesnej wiedzy o świecie, ma nowatorską formę i treść, dzięki czemu odmienia oblicze ówczesnej edukacji.

W roku 1790 malarz zostaje wicedyrektorem, a następnie w 1797 roku dyrektorem, berlińskiej Königliche Akademie der bildenden Künste und mechanischen Wissenschaften.

DZISIAJ

Na początku lat 90-tych pisarz Günter Grass zakłada Fundację im. Daniela Chodowieckiego z siedzibą w Akademii Sztuk w Berlinie. Jej celem jest współpraca między artystami niemieckimi i polskimi. Daniel Mikołaj Chodowiecki pochowany jest na cmentarzu francuskiej parafii ewangelicko-reformowanej przy ulicy Chausseestraße w Berlinie.

Korzystano m.in. z: www.gedanopedia.pl, pl.wikipedia.org, de.wikipedia.org, porta-polonica.de Foto: commons.wikimedia.org, Daniel Chodowiecki na obrazie Antona Graffa.

SZTUKI PLASTYCZNE