Józef Zwierzycki
Józef Zwierzycki

JÓZEF ZWIERZYCKI

Geolog, wybitny badacz terenów dzisiejszej Indonezji i Nowej Gwinei, pedagog.

Ur. 12.03.1888 w Krobi – zm. 1.05.1961 we Wrocławiu.

Studiuje górnictwo na Akademii Górniczej w Krakowie, następnie geologię z paleontologią na uniwersytecie w Berlinie. Po obronie doktoratu z geologii otrzymuje posadę geologa-eksploratora w Holenderskiej Służbie Geologicznej w Indiach Holenderskich (upraszczając – obszar obecnej Indonezji). Pracuje na Jawie, Sumatrze i Nowej Gwinei, sporządzając mapy geologiczne i glebowe i poszukując złóż ropy naftowej, cyny, a także metali szlachetnych. Odnalezienie cennych surowców przyczynia się do rozwoju gospodarczego ówczesnych Indii Holenderskich i, rzecz jasna, samej Holandii. Józef Zwierzycki prowadzi badania paleontologiczne, stratygraficzne i tektoniczne.

Józef Zwierzycki, rys. © md
Józef Zwierzycki, rys. © md

Na Archipelagu Malajskim spędza łącznie 24 lata jako eksplorator, inspektor i dyrektor Holenderskiej Służby Geologicznej w Indiach Holenderskich. Publikuje około 50 prac naukowych.

W latach 1930-1933 wykłada geologię dla inżynierów na Politechnice w Bandungu. W 1935 roku natomiast uczestniczy w tworzeniu polskiego konsulatu w Batawii, za co otrzymuje Złoty Krzyż Zasługi RP.

Po przejściu na emeryturę, za wybitne zasługi, zostaje odznaczony najwyższym odznaczeniem holenderskim – Orderem Oranje Nassau.

POWRÓT

W 1938 roku Józef Zwierzycki powraca do Polski. Zostaje kierownikiem Wydziału Nafty i Soli PIG w Warszawie.

W dniach wybuchu II wojny światowej otrzymuje specjalne zadanie zabezpieczenia mienia i archiwum Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. Trafia na Pawiak, później do Auschwitz-Birkenau. W 1942 roku zostaje wywieziony do Niemiec, gdzie jako więzień polityczny wykonuje pracę tłumacza w Niemieckiej Służbie Geologicznej. W 1944 roku udaje mu się uciec do Krakowa, gdzie ukrywa się do końca wojny. Po wyzwoleniu miasta wykłada wulkanologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a później geologię naftową na Akademii Górniczej. Ponadto, już po wojnie, pracuje przy odbudowie Uniwersytetu Wrocławskiego. Pochowany na cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu.

Od nazwiska profesora nazwano plejstoceńskiego tygrysa szablozębnego z Jawy – Hemimachairodus zwierzycki.

Korzystano z: publikacja MSZ „Polacy zasłużeni dla krajów Azji i Pacyfiku”, pgi.gov.pl

NAUKI PRZYRODNICZE