Piotr Czerniewicz, domena publiczna
Piotr Czerniewicz, domena publiczna

PIOTR CZERNIEWICZ, PEDRO LUIZ NAPOLEAO CHERNOVIZ

Lekarz praktykujący we Francji i Brazylii, autor popularnych poradników i głównego podręcznika medycyny na rynku brazylijskim w XIX wieku.

Ur. 11.09.1811 w Łukowie – zm. 31.08.1888 w Paryżu.

Pochodzi ze szlacheckiej rodziny z Łukowa. Studiuje na Wydziale Prawa i Administracji UW. Bierze czynny udział w powstaniu listopadowym 1830-31, a po jego upadku emigruje do francuskiego Avignon. Następnie, w 1832 roku, przenosi się do Montpellier, gdzie studiuje najpierw w szkole chirurgicznej, a później na Wydziale Lekarskim uniwersytetu. Od roku 1837, już jako doktor medycyny, pracuje w paryskim szpitalu wojskowym Val-de-Grâce.

BRAZYLIA


W roku 1840 Czerniewicz udaje się do Brazylii jako członek delegacji króla Francji Ludwika Filipa. Ma tu spędzić wedle pierwotnych założeń kilka miesięcy, spędzi tu jednak całe 15 lat. Zostaje członkiem Imperialnej Akademii Medycyny, prowadzi badania kliniczne, wykłada i pisze kolejne poradniki i podręczniki medyczne, które z czasem stają się swoistym fenomenem popularności wydawniczej. Dlaczego tak się dzieje? Prócz precyzyjnych, a przejrzystych zarazem, opisów ludzkiego organizmu, konkretnych opisów leczenia biorącego pod uwagę realnie dostępne wówczas leki, trzeba zauważyć, że Czerniewicz nie stroni od brazylijskiej medycyny tradycyjnej.

Diccionario De Medicina Popular - Chernoviz - 1894
„Diccionario De Medicina Popular – Chernoviz” – wydanie drugie z roku 1894

W roku 1841 roku pisze receptularz i przewodnik „Formulário e Guia Médico”, wznawiany przez kolejne stulecie dziewiętnastokrotnie. Rok 1842 przynosi „Dicionário de Medicina Popular”, czyli słownik medycyny ludowej liczący – bagatela – 2500 stron. Czerniewicz zyskuje ogólnokrajową popularność, odnosi również sukces finansowy. Przyjmuje medal Cavalheiro de Cristo oraz order Cruzeiro da Rosa. Co więcej – portugalskojęzyczne edycje dzieł Czerniewicza są tłumaczone również na hiszpański i dystrybuowane zarówno w krajach Ameryki Łacińskiej jak i w samej Hiszpanii.

Piotr Czerniewicz Diccionario De Medicina Popular, 1894
Karty z „Diccionario De Medicina Popular” Czerniewicza, wydanie z roku 1894

Po półtorej dekady spędzonej na południowej półkuli Piotr Czerniewicz wraca do Europy. Redaguje tu kolejne wydania swoich podręczników przeznaczonych na rynek brazylijski, pisuje artykuły naukowe do specjalistycznych pism: „Revista Médica Fluminense” oraz „Gazeta Médica da Bahia”. Od roku 1908 w Paryżu możemy przespacerować się ulicą Rue Chernoviz.

Korzystano m.in. z: „Poloneses para o Brasil” Marek Makowski i Jerzy Mazurek, slownik-biograficzny.uph.edu.pl,