„ę PIOTR CZERNIEWICZ, PEDRO LUIZ NAPOLEAO CHERNOVIZ
Lekarz praktykujący we Francji i Brazylii, autor popularnych poradników i głównego podręcznika medycyny na rynku brazylijskim w XIX wieku.
Ur. 11.09.1811 w Łukowie – zm. 31.08.1888 w Paryżu.
Pochodzi ze szlacheckiej rodziny z Łukowa. Studiuje na Wydziale Prawa i Administracji UW. Bierze czynny udział w powstaniu listopadowym 1830-31, a po jego upadku emigruje do francuskiego Avignon. Następnie, w 1832 roku, przenosi się do Montpellier, gdzie studiuje najpierw w szkole chirurgicznej, a później na Wydziale Lekarskim uniwersytetu. Od roku 1837, już jako doktor medycyny, pracuje w paryskim szpitalu wojskowym Val-de-Grâce.
Słowo chirurgia pochodzi od greckiego „cheirurgia”, zbudowanego z „cheir” oznaczającego rękę i „ergon”, czyli czyn, działanie. Cząstkę „chiro” znajdziemy również w chiropraktyce i chiropterologii (nauce o nietoperzach, czyli „rękoskrzydłych”),”ergon” zaś – w „ergonomii”.
BRAZYLIA
W roku 1840 Czerniewicz udaje się do Brazylii jako członek delegacji króla Francji Ludwika Filipa. Ma tu spędzić – wedle pierwotnych założeń – kilka miesięcy, ale finalnie zabawi tu całe 15 lat. Zostaje członkiem Imperialnej Akademii Medycyny, prowadzi badania kliniczne, wykłada i pisze kolejne poradniki i podręczniki medyczne, które z czasem stają się swoistym fenomenem popularności wydawniczej. Dlaczego tak się dzieje? Prócz precyzyjnych, a przejrzystych zarazem, opisów ludzkiego organizmu, konkretnych opisów leczenia biorącego pod uwagę realnie dostępne wówczas leki, trzeba zauważyć, że Czerniewicz nie stroni od brazylijskiej medycyny tradycyjnej.
W roku 1841 roku pisze receptularz i przewodnik „Formulário e Guia Médico”, wznawiany przez kolejne stulecie dziewiętnastokrotnie. Rok 1842 przynosi „Dicionário de Medicina Popular”, czyli słownik medycyny ludowej liczący – bagatela – 2500 stron. Czerniewicz zyskuje ogólnokrajową popularność, odnosi również sukces finansowy. Przyjmuje medal Cavalheiro de Cristo oraz order Cruzeiro da Rosa. Co więcej – portugalskojęzyczne edycje dzieł Czerniewicza są tłumaczone również na hiszpański i dystrybuowane zarówno w krajach Ameryki Łacińskiej jak i w samej Hiszpanii.
Po półtorej dekady spędzonej na południowej półkuli Piotr Czerniewicz wraca do Europy. Redaguje tu kolejne wydania swoich podręczników przeznaczonych na rynek brazylijski, pisuje artykuły naukowe do specjalistycznych pism: „Revista Médica Fluminense” oraz „Gazeta Médica da Bahia”. Od roku 1908 w Paryżu możemy przespacerować się ulicą Rue Chernoviz.
Korzystano m.in. z: „Poloneses para o Brasil” Marek Makowski i Jerzy Mazurek, slownik-biograficzny.uph.edu.pl,
