MIECZYSŁAW MOJŻESZ MICHAŁ SCHWALBE, MICHEL SCHWALBÉ
Skrzypek, koncertmistrz Filharmoników Berlińskich i Orkiestry Szwajcarii Romańskiej, wykładowca Konserwatorium Genewskiego.
Ur. 27.10.1919 w Radomiu – zm. 9.10.2012 w Berlinie.
Przychodzi na świat w Radomiu jako Mieczysław (Mojżesz) Michał Schwalbe. Pierwsze lekcje gry na skrzypcach odbiera w wieku ośmiu lat, naukę kontynuuje w Szkole Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Warszawie. Następnie, od 1933 roku, uczy się gry na skrzypcach w Paryżu. W tamtejszym konserwatorium studiuje także kameralistykę i dyrygenturę.
W 1935 roku bierze udział w I Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego w Warszawie.
Kiedy wybucha II wojna światowa Schwalbe przebywa w Paryżu, wkrótce ucieka z okupowanej stolicy do Lyonu, skąd w 1942 roku przedostaje się do Szwajcarii.
SZWAJCARIA
W latach 1944-46 jest koncertmistrzem Orkiestry Szwajcarii Romańskiej, a podczas Festiwalu w Lucernie pełni rolę pierwszego skrzypka orkiestry festiwalowej. Przy okazji festiwalu poznaje ówczesnych czołowych europejskich dyrygentów, m.in. Artura Toscaniniego, Wilhelma Furtwänglera, Ernesta Ansermeta oraz, jeszcze wówczas nieznanego, Herberta von Karajana.
W drugiej połowie lat 40. zakłada Genfer Trio i Schwalbé-Quartett, z którymi koncertuje później po Europie.
NIEMCY
W 1957 roku Herbert von Karajan proponuje Schwalbemu rolę koncertmistrza Filharmoników Berlińskich. Początkowo nie jest zdecydowany – jako polski Żyd, który stracił rodzinę w Holokauście, nie chce grać w orkiestrze Karajana, który należał do partii nazistowskiej. Ostatecznie jednak przyjmuje ofertę i przeprowadza się do Berlina. W rezultacie rolę koncertmistrza pełni przez prawie trzy dekady.
Przez lata prowadzi także działalność pedagogiczną: w latach 1948-1957 jest profesorem Konserwatorium Genewskiego, od 1963 roku wykłada na Berlińskim Uniwersytecie Sztuk Pięknych, w połowie lat 80. uczy w Yehudi Menuhin School w angielskim Stoke d’Abernon. Poza tym prowadzi kursy mistrzowskie w Mozarteum w Salzburgu, w Londynie, w Aldeburgh w Wielkiej Brytanii, w Stanach Zjednoczonych, a także Japonii.
Schwalbe gra na skrzypcach Antonia Stradivariego „King Maximilian, Unico” z 1709 roku, użyczonych mu na stałe przez fundację Axela Springera.
Jest kawalerem Legii Honorowej oraz Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.
Korzystano m.in. z: „Michel Schwalbe obituary” w „The Guardian”, 2012, gramophone.co.uk
Rys. @ Zuzanna Dec, 2022
