Foto: commons.wikimedia.org, aut. nieznany, źr.: Teresa Prekerowa
Foto: commons.wikimedia.org, aut. nieznany, źr.: Teresa Prekerowa "Konspiracyjna Rada Pomocy Żydom w Warszawie 1942-1945" Warszawa 1982, domena publiczna.

IRENA SENDLEROWA

Działaczka społeczna ratująca żydowskie dzieci podczas II wojny światowej.

Ur. 15.02.1910 w Warszawie – zm. 12.05.2008, również w Warszawie.

HISTORIA

Dorasta w Otwocku, wśród żydowskich dzieci, dzięki temu naturalnie potrafi się porozumiewać w języku jidysz. W roku 1928 podejmuje studia na Uniwersytecie Warszawskim. Studiuje prawo i polonistykę, żadnego z tych kierunków jednak nie kończy.

Po wkroczeniu Niemców do Polski organizuje pomoc dla Żydów. Dyrektor Miejskich Zakładów Sanitarnych, Juliusz Majkowski, wydaje Sendlerowej przepustkę uprawniającą do wejścia do zamkniętego już getta. W konsekwencji Irena odwiedza przyjaciół, dostarcza im najpotrzebniejszych produktów. Jej samej i jej przyjaciołom udaje się wynieść z getta kilkanaścioro niemowląt.
Wykazuje się nadzwyczajną odwagą. Ogółem w trakcje II wojny światowej ratuje setki dzieci żydowskich organizując im bezpieczny kąt do życia czy też umieszczając wśród zaufanych osób.

W styczniu 1943 roku nawiązuje kontakt z Julianem Grobelnym, czyli prezesem „Żegoty”. Przyjmuje pseudonim Jolanta. W sierpniu tego roku wchodzi w skład powołanego przy „Żegocie” referatu dziecięcego.
We wrześniu trafia na Pawiak. Dzięki znajomej z Wydziału Opieki – Marii Palester – udaje jej się wrócić na wolność. Przybiera nowe nazwisko na potrzeby działalności konspiracyjnej, Klara Dąbrowska. Następnie trafia na Okęcie, by współtworzyć punkt szpitalny.

Irena Sendlerowa w domu, luty 2005, aut. Mariusz Kubik (http://www.mariuszkubik.pl), CC BY 3.0
Irena Sendlerowa w domu, luty 2005, aut.fot. Mariusz Kubik (http://www.mariuszkubik.pl), CC BY 3.0
KALENDARIUM

1991 – honorowe obywatelstwo Izraela
1999 – amerykański nauczyciel Norman Conrad i jego uczennice przygotowują sztukę teatralną o działalności Ireny Sendlerowej, pt. „Life In a Jar, czyli życie i działalności Ireny Sendlerowej”, którą wystawiono ponad dwieście razy w USA i Europie
2002 – nagroda „Za wkład w naprawę świata” (Tikkun Olam) Świątyni B’nai Jehudah
2003 – Order Orła Białego oraz Nagroda za Męstwo i Odwagę imienia Jana Karskiego, Amerykańskiego Centrum Kultury Polskiej z Waszyngtonu
2003, 2007 – kandydatura do Pokojowej Nagrody Nobla zgłoszona przez Stowarzyszenie „Dzieci Holokaustu”
2007 – Order Uśmiechu

Pochowana na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Korzystano m.in. z: sprawiedliwi.org.pl, dzieje.pl, , „Kim była Sendlerowa?” – audycja TOK FM, M. Zakrocki/ Anna Bikont.