JÓZEF HOFMANN
Fascynująca, wielowymiarowa postać: z jednej strony wybitny pianista, kompozytor, pedagog, z drugiej – niezwykły wynalazca.
Ur. 20.01.1876 w Krakowie – zm. 16.02.1957 w Los Angeles.
MUZYKA
Naukę gry na fortepianie rozpoczyna mając zaledwie trzy lata, uczy go wtedy starsza siostra oraz ciotka. Rok później edukacją muzyczną syna zajmuje się już ojciec – Kazimierz Hofmann – ceniony pianista i dyrektor baletu.
W wieku 10 lat, pod batutą ojca, gra w Warszawie pierwszy publiczny koncert. Zwraca uwagę niepoślednim talentem. Już rok później Józef gra w Carnegie Hall, autentycznie urzekając publiczność. Krytyk muzyczny New York Timesa pisze, że gra, którą prezentuje młody Hofmann, „nie była nadzwyczajna jak na dziecko, a nadzwyczajna jak na człowieka w ogóle”.
Na przełomie lat 1887 i 1888, nie wkroczywszy nawet w wiek nastoletni, skrzypek odbywa tournée po wschodnich stanach USA. Nie może dokończyć serii zaplanowanych koncertów z uwagi na protest… Nowojorskiego Towarzystwa Przeciwdziałania Okrucieństwu Wobec Dzieci. Proces sądowy kończy się wyrokiem jednoznacznie kończącym tournée. Amerykański filantrop Alfred Corning Clark funduje Józefowi stypendium – pod warunkiem jednakże, że ten nie będzie grał publicznie do ukończenia 18 roku życia. Otrzymywane pieniądze pomagają chłopcu nie tylko na polu muzyki, ale też w rozwoju innych jego zainteresowań: matematycznych, fizycznych i chemicznych.
Hofmann podejmuje korespondencję z Thomasem Edisonem na temat swojego wynalazku – urządzenia do zapisu dźwięku. Dzięki tej rozmowie dwa lata później, gdy Edison udoskonala swój fonograf, przesyła jeden z egzemplarzy właśnie polskiemu muzykowi.
W latach 1892-1894 Józef Hofmann, mieszkając w Dreźnie, co tydzień dojeżdża na prywatne lekcje do Antona Rubinsteina do Berlina. Sława młodego muzyka staje się tak wielka, że nawet Rachmaninow, zapytany o najlepszego na świecie pianistę podaje nazwisko Hofmanna.
WYNALAZKI
Pod koniec życia ma w swoim dorobku ponad 70 patentów. W roku 1911, wpatrując się długo we wskazówkę metronomu, wpada na pomysł, z którego rodzi się nowy typ wycieraczek samochodowych. Należy pamiętać, że pierwszy patent na świecie dotyczący wycieraczek samochodowych innej konstrukcji zarejestrowano w USA w roku 1903. Wynajduje też zderzaki sprężynowe i pneumatyczne amortyzatory, przedłużacze pedałów do fortepianu, taborety do fortepianów o regulowanej wysokości siedziska, piec na ropę naftową, a nawet łódź motorową i… spinacz biurowy.
Jest pierwszym pianistą na świecie utrwalającym swoją grę na taśmach dźwiękowych. Co ciekawe, u szczytu sławy nie tylko zaprzestaje tej praktyki, ale wręcz zakazuje stosowania jej komukolwiek innemu, twierdząc, że technika nie jest na tyle rozwinięta, aby w pełni oddawać jego artystyczny kunszt.
Karierę kończy w wieku 70 lat, potem zajmuje się matematyką, fizyką i chemią. Spoczywa na cmentarzu Forest Lawn Memorial Park w Los Angeles.
Korzystano z: culture.pl, nowahistoria.interia.pl
Foto: commons.wikimedia.com, domena publiczna
