Anna Żytkow, rys. © Zuzanna Dec
Anna Żytkow, rys. © Zuzanna Dec

ANNA ŻYTKOW

Astrofizyk z University of Cambridge, współautorka modelu gwiazdy powstającej w wyniku połączenia dwóch gwiazd, znanej jako obiekt Thorne-Żytkow.

Ur. 21.02.1947

Po uzyskaniu doktoratu na Uniwersytecie Warszawskim, pracuje w Zakładzie Astronomii PAN kolejno na stanowiskach asystenta, starszego asystenta i adiunkta. W tym czasie wyjeżdża też na stypendia naukowe do Institute of Theoretical Astronomy w Cambridge, California Institute of Technology i Institute for Advanced Study w Princeton.

W 1976 roku wraz z Kipem Thornem (amerykańskim fizykiem, późniejszym noblistą) przedstawia model dziwnego hipotetycznego hybrydowego tworu: gwiazdy istniejącej wewnątrz innej gwiazdy. Model porównywany jest do matrioszki: mała gwiazda (gwiazda neutronowa) znajduje się we wnętrzu gwiazdy dużej (czerwonego nadolbrzyma). Co więcej, taki obiekt w każdym momencie może zniknąć w czarnej dziurze, która powstanie w jego wnętrzu. Po raz pierwszy udaje się zaobserwować taką strukturę w gwieździe HV 2112 w roku 2014. Cztery lata później pojawia się alternatywna koncepcja wyjaśnienia budowy tego właśnie obiektu. Badania trwają.

W późniejszych poszukiwaniach, które prowadzi wraz z Michaelem Irwinem i Scottem Tremainem, skupia się na Pasie Kuipera, czyli obszarze Układu Słonecznego rozciągającym się za orbitą Neptuna. W latach 1990-1994 zespół odkrywa również siedem nieznanych wcześniej planetoid.

Anna Żytkow pracuje w Institute of Astronomy przy University of Cambridge, jest autorką kilkudziesięciu artykułów naukowych.

Korzystano m.in. z: wyborcza.pl, en.wikipedia.org, ast.cam.ac.uk