Felix Wierzbicki
Felix Wierzbicki

FELIKS WIERZBICKI (FELIX WIERZBICKI)

Lekarz, pisarz, podróżnik, autor „California as it is & as it may be” – pierwszej książki wydrukowanej i wydanej w Kalifornii w języku angielskim.

Ur. 1.01.1815 r. na Wołyniu – zm. 26.12.1860 r. w San Francisco.

Podczas nauki w szkole średniej myśli o studiach medycznych, jednak w 1830 roku powstanie listopadowe krzyżuje jego plany: młody Wierzbicki trafia do armii. Po upadku powstania zostaje uwięziony na trzy lata. Na wolność wydostaje się jako 19-latek. Ze względu na zakaz powrotu na ziemie polskie będące pod rosyjską okupacją, decyduje się na emigrację do Stanów Zjednoczonych.

ILLINOIS

W 1934 roku trafia do Illinois, gdzie początkowo utrzymuje się z farmerstwa. Następnie kończy przerwaną edukację i podejmuje studia medyczne. Zarabia między innymi jako wykładowca języka francuskiego w New England Academy. W 1841 roku w Bostonie ukazuje się pierwsza książka Wierzbickiego: „The Ideal Man – The Philosophical Treatise Between Two Friends Upon The Beautiful, The Good, and The True as Manifested in Actual Life”. W kolejnych latach publikuje opracowania gramatyki języków: polskiego, francuskiego i niemieckiego.

KALIFORNIA

Rozpoczyna praktykę lekarską w Providence, jednak szybko zaciąga się do wojska jako lekarz podczas wojny amerykańsko-meksykańskiej. Trafia do San Francisco. Na miejscu okazuje się, że zamiast pracy jako lekarz czeka go przygotowywanie baraków dla żołnierzy. Po miesiącu składa petycję o zwolnienie z armii.

Wierzbicki zostaje w Kalifornii, gdzie spędza czas głównie na wycieczkach krajoznawczych. Wkrótce później Kalifornia zostaje dołączona do Stanów Zjednoczonych, a na jej terenie zostają odkryte żyły złota. Gorączka złota ogarnia cały kontynent, Wierzbicki również bada złotonośne tereny. Sam nie znajduje żyły złota, jednak dzieli się swoją wiedzą z zakresu metalurgii z innymi poszukiwaczami.

PIERWSZA KSIĄŻKA PO ANGIELSKU WYDRUKOWANA W KALIFORNII

Niedługo później powraca do San Francisco i ponownie otwiera gabinet lekarski. W 1849 roku pisze książkę opisującą okres kalifornijskiej „złotej gorączki”: „California as It Is and as It May Be, or A Guide to the Gold Region”. Zawiera w niej rozważania socjologiczne, opisy terenu,

Feliks Wierzbicki
Feliks Wierzbicki „California as it is…”

porady dla poszukiwaczy i własne przemyślenia na temat przyszłych losów kraju. Dzieło zyskuje duże uznanie, pierwszy nakład szybko wyczerpuje się. W rezultacie konieczny jest dodruk, poszerzony o dwa rozdziały. Książka – ze względu na wartość merytoryczną i pionierski charakter – staje się ważną pozycją w całych dziejach amerykańskiej kultury.

W tym czasie Wierzbicki rozwija praktykę lekarską. Jednocześnie bierze udział w tworzeniu pierwszego w Kalifornii stowarzyszenia lekarzy: The Medical Society in San Francisco, a także pisze dla „California Journal of Medicine”.

W 1860 roku Wierzbicki umiera na poważne przeziębienie, które bezskutecznie próbuje leczyć… kąpielami w łaźni tureckiej. Spoczywa na San Francisco National Cemetery.

Korzystano z: The Summit Times, „Polak zasłużony dla Kaliforni”, Andrzej M.Salski, en.wikipedia.org, Feliks Pawel Wierzbicki in California, Gillian Olechno-Huszcza, Polish American Studies, www.tile.loc.gov