Stanisław Ulam

STANISŁAW ULAM, STAN ULAM

Wybitny matematyk, twórca metod numerycznych, w tym metody Monte Carlo, współtwórca amerykańskiej bomby termojądrowej, wykładowca amerykańskich uczelni.

Ur. 13.04.1909 we Lwowie – zm. 13.05.1984 w Santa Fe, USA.

Studiuje inżynierię na Politechnice Lwowskiej, później zainteresowania kieruje ku matematyce.  W konsekwencji w 1933 broni doktorat z tej właśnie dziedziny. Współtworzy tzw. lwowską szkołę matematyczną.

Matematycy lwowscy, 1930, Stefan Banach przy numerze 2, Lwowscy matematycy AD 1930 Fotografia pochodzi z książki Kazimierza Kuratowskiego "Pół wieku matematyki polskiej 1920-1970" wydanej przez Książkę i Wiedzę w 1973 r. , domena publiczna
Matematycy lwowscy, 1930, Kazimierz Kuratowski przy numerze 4, Stefan Banach – nr 2, Stanisław Ulam – nr 10; fotografia pochodzi z książki Kazimierza Kuratowskiego „Pół wieku matematyki polskiej 1920-1970” wydanej przez Książkę i Wiedzę w 1973 r., domena publiczna

W 1935 roku przyjmuje zaproszenie do Stanów Zjednoczonych od Johna von Neumanna. W latach 1936-39 wakacje spędza w Polsce, a rok akademicki w Harvardzie. 20 sierpnia 1939 płynie do Stanów Zjednoczonych po raz ostatni, towarzyszy mu 17-letni brat Adam. Stanisław Ulam dostaje posadę na Uniwersytecie Princeton, następnie wykłada na Uniwersytecie Harvarda. W roku 1941 obejmuje  profesurę na Wisconsin University w Madison. Przyjmuje amerykańskie obywatelstwo.

W latach 1944-67 pracuje w tajnym laboratorium Los Alamos w Nowym Meksyku. Wchodzi w skład zespołu pracującego nad projektem Manhattan, mającym stworzyć bombę atomową. Wykazuje, że że fale uderzeniowe z bomby atomowej mogą wystarczająco zagęścić paliwo wodorowe, aby wywołać wybuch termojądrowy. Jako jeden z pierwszych naukowców wykorzystuje w swojej pracy komputer, przy pomocy którego projektuje modele reprodukowania neutronów oraz rozwiązania zagadnienia tzw. drgającej struny (układ oscylujący Fermiego-Pasty-Ulama).

Zajmuje się także topologią, teorią mnogości i teorią miary. Jego najważniejszym osiągnięciem w tej dziedzinie jest metoda numeryczna Monte Carlo wykorzystywana do projektowania skomplikowanych procesów matematycznych.

Pod koniec lat 60. zostaje dziekanem Wydziału Matematyki na Uniwersytecie w Kolorado.

W roku 1976 publikuje autobiografię „Adventures of a Mathematician”.

Pochowany na paryskim Cmentarzu Montparnasse, PlotDiv 30 CG 19 South 33 east. plot # 297P 1883.

Korzystano m.in. z: mini.pw.edu.pl, encyklopedia.pwn.pl