Jadwiga Toeplitz-Mrozowska

JADWIGA TOEPLITZ-MROZOWSKA

Aktorka teatralna, śpiewaczka, tancerka, podróżniczka, organizatorka i kierowniczka kilkumiesięcznych wypraw do Azji, członkini Reale Società Geografica Italiana, nagradzana na wystawach ogrodniczka i sadowniczka.

Ur. 14.10.1880 w Janowicach Poduszowskich na Kielecczyźnie – zm. 7.07.1966 w Varese we Włoszech.

POLSKA

Uczy się w pensji dla dziewcząt w Krakowie, od czasu do czasu potajemnie chodzi na przedstawienia teatralne. Następnie kształci się w konserwatorium muzycznym Warszawie. Debiutuje w roku 1900 na scenie Teatru Miejskiego we Lwowie. W ciągu dwóch sezonów wciela się w kilkadziesiąt postaci. W kolejnych latach występuje na deskach teatrów w Krakowie, Warszawie i Łodzi.

WŁOCHY

Latem 1907 roku wyjeżdża na stałe do Włoch. Kontynuuje studia wokalne, występuje również w operetkach. Po wybuchu I wojny światowej przyjeżdża na kilka miesięcy do Krakowa i pracuje jako pielęgniarka w szpitalu.

EKSPEDYCJE I WYPRAWY

W międzywojniu prowadzi ekspedycje do Azji, przemierzając Indie, Cejlon, Birmę, Iran, Tybet, Kaszmir i Ladakh. Po wyprawach publikuje książki, pisze po włosku. Wygłasza prelekcje, odczyty i wykłady zapraszana przez uniwersytety i towarzystwa naukowe m.in. z Włoch, Francji, Belgii i Węgier. Należy do Włoskiego Królewskiego Towarzystwa Geograficznego (Reale Società Geografica Italiana). W roku 1929 stąd właśnie otrzymuje propozycję pokierowania ekspedycją naukową w góry Pamiru. Po powrocie, jako pierwsza kobieta w historii, otrzymuje medal Towarzystwa. Nowo odkryta przełęcz zostaje nazwana jej nazwiskiem – Passo Edvige Toeplitz-Mrozowska. W 1930 w rzymskim wydawnictwie ukazuje się jej pierwsza książka: La prima spedizione italiana attraverso i Pamiri, w Polsce wydana cztery lata później pod tytułem Moja wyprawa na Pamiry w roku 1929.

PASJE

We własnym domu prowadzi salon artystyczny, w którym spotykają się mediolańscy pisarze i muzycy. Ofiarowuje Muzeum Narodowemu w Warszawie liczącą około dwustu eksponatów kolekcję zabytków kultury orientalnej.

W kolejnych latach oddaje się nowym pasjom, mianowicie ogrodnictwu i sadownictwu. W Villa Toeplitz w Varese pod Mediolanem tworzy przepiękne ogrody w stylu bliskowschodnim. Co więcej – wyhodowane przez nią odmiany roślin zdobywają nagrody na międzynarodowych wystawach.

Korzystano z: culture.pl, ipsb.nina.gov.pl, „Jadwiga Toeplitz-Mrozowska” Polskie Radio, Ryszard Badowski Odkrywanie Świata, encyklopediateatru.pl

Foto: nac.gov.pl, domena publiczna

ANTROPOLOGIA I BADANIA KULTUR