STANISŁAW POLAK, STANISLAUS POLONUS
Jeden z pionierów drukarstwa w Hiszpanii, nadworny drukarz królowej Izabeli Kastylijskiej.
Ur. ? – zm. po 1514.
Praktykę drukarską odbywa w Krakowie, prawdopodobnie u mistrza Kaspra Straubego. Po zamknięciu oficyny wyjeżdża za granicę i w roku 1489 znajduje zatrudnienie u Matthiasa Moravusa (Macieja Morawianina z Ołomuńca) w Neapolu. Wkrótce trafiają do niego wysłannicy królowej Izabeli Kastylijskiej, poszukujący zdolnych drukarzy na hiszpański dwór.
Wraz z drukarzem Meinardem Ungutem przenosi się do Sewilli. Na miejscu tworzą własną oficynę, a wszystkie dzieła opatrują inicjałami swoich imion: „M.S.” Publikacje ich drukarni zyskują powszechny szacunek, stają się wyrazem luksusu. Klienci ze świata odwiedzają Sewillę, aby nabyć dzieła płacąc kosztownościami. Drukarnia Polonusa i Unguta wydaje pozycje teologiczne, liturgiczne, medyczne, prawnicze, ustawodawcze, historyczne, a także dzieła literatury pięknej. Podobno prasa wydana przez tę właśnie oficynę jako pierwsza głosi „odkrycie Ameryki” przez Kolumba. Wydawnictwa duetu uznawane są za nadzwyczajne pod względem kunsztu typograficznego i poziomu artystycznego. Szczególnie wyróżniają się drzeworytowe inicjały, zaliczane do najpiękniejszych w Hiszpanii. Po śmierci współpracownika, w roku 1499, Stanisław wprowadza nową sygnaturę, mianowicie „S.Polonus”.
W roku 1502 przenosi się do miasta uniwersyteckiego Alcalá de Henares w odpowiedzi na zaproszenie kardynała-prymasa Hiszpanii Ximenesa. Stanislaus Polonus cieszy się nie tylko uznaniem koneserów literatury, ale także wyjątkowym szacunkiem własnych czeladników.
Stanislaus jest twórcą jednego z typów czcionek gotyckich, co więcej – w roku 1494 jako pierwszy drukuje nuty. Materiał typograficzny jego oficyny w roku 1539 trafia do drukarni zakładanej w Meksyku. Oznacza to, że czcionkami Polonusa drukowane są jedne z pierwszych książek Nowego Świata.
Rudolf – syn Stanisława, również zostaje drukarzem.
Korzystano m.in. z: ipsb.nina.gov.pl
