JÓZEF ROTBLAT rys. © ZUZANNA DEC
JÓZEF ROTBLAT rys. © ZUZANNA DEC

Sir JÓZEF ROTBLAT, JOSEPH ROTBLAT

Fizyk, radiobiolog, członek założyciel i lider pacyfistycznego ruchu naukowców Pugwash, laureat Pokojowej Nagrody Nobla z roku 1995.

Ur. 4.11.1908 w Warszawie – zm. 31.08.2005 w Londynie.

Praktykuje jako elektromonter. W roku 1932 zdobywa tytuł magistra fizyki w Wolnej Wszechnicy Polskiej na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Pracuje później w pracowni radiologicznej Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W roku 1938 otrzymuje tytuł doktora Uniwersytetu Warszawskiego oraz stypendium na naukę za granicą. Wyjeżdża do Wielkiej Brytanii, by zostać uczniem, a później współpracownikiem, Jamesa Chadwicka. W czasie wojny pracuje nad projektem Manhattan, z którego rezygnuje w roku 1944. Dwa lata później przyjmuje obywatelstwo brytyjskie.

W 1955 roku Józef Rotblat, jako jeden z nielicznego grona wybitnych fizyków, podpisuje manifest Russella-Einsteina, wzywający do zaprzestania produkcji broni jądrowej.

Józef Rotblat, 1986, z archiwum Narodowego Archiwum Cyfrowego
Józef Rotblat, 1986, z archiwum Narodowego Archiwum Cyfrowego

Wraz z angielskim filozofem Bertrandem Russellem, tworzy ruch pacyfistyczny na rzecz likwidacji broni masowej zagłady „Pugwash”, skupiający uczonych. Dąży do przekonania naukowców obu bloków politycznych do połączenia sił przeciwko rozwojowi broni, za wzór stawiając lekarską przysięgę Hipokratesa.

Sam zajmuje się medycyną nuklearną, m.in. wpływem promieniowania na rozwój nowotworów.

W roku 1995 otrzymuje Pokojową Nagrodę Nobla za działalność Pugwash.

Jest przewodniczącym Wydziału Przyrodniczo-Matematycznego Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, a także członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Nauk. W roku 1996 otrzymuje Medal im. Kopernika od PAN, a dwa lata później – brytyjski tytuł szlachecki.

Pochowany na Hampstead Cemetery w Londynie.

Korzystano z: pl.wikipedia.org, polskieradio.pl