JAN MIKULICZ-RADECKI
Jeden z twórców nowoczesnej chirurgii, autor kilku metod operacyjnych, wynalazca narzędzi chirurgicznych, pionier operacji przełyku i żołądka oraz ezofagoskopii (wziernikowania przełyku) i gastroskopii.
Ur. 16.05.1850 w Czerniowicach – zm. 14.06.1905 we Wrocławiu.
Uczy się w Czerniowcach, Pradze, Wiedniu i Klagenfurcie. Po maturze rozpoczyna studia medyczne w Wiedniu. Rozpoczyna praktykę w klinice chirurgicznej profesora T. Billrotha, który lata później pomaga mu objąć katedrę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Mikulicz-Radecki zajmuje się tam badaniem tzw. trądu Słowian (twardziel, scleroma), opisuje m.in. komórki olbrzymie, nazwane później od jego nazwiska.
Podczas podróży po najważniejszych ośrodkach chirurgicznych w Europie poznaje listerowskie zasady postępowania przeciwgnilnego. Wdraża antyseptykę w klinice w Wiedniu.
Dzięki pracy przy wziernikowaniu przełyku i żołądka, opracowuje innowacyjne narzędzie pomocne w takich badaniach: metalowe rury z wewnętrznym oświetleniem. Jako pierwszy wprowadza też rękawiczki niciane, gaziki i osłonę na usta.
W 1882 roku zostaje profesorem i kierownikiem Kliniki Chirurgicznej UJ. Przeprowadza wcześniej nieznane w Krakowie operacje: klinowe wycięcie wola, wycięcie żołądka, osteoplastyczną resekcję stopy oraz pierwsze w mieście zabiegi ginekologiczne i laryngologiczne. Co więcej – wkrótce udaje się praktycznie wyeliminować zakażenia przy operacjach. W tym czasie projektuje kilka nowatorskich przyrządów: skoliozymetr do mierzenia skrzywień kręgosłupa, uciskadło (zwane potem uciskadłem Mikulicza) do tamowania krwotoków w jamie ustnej przy operacjach migdałków i kleszcze harpunowate do operacji ginekologicznych.
Poza praktyką lekarską prowadzi wykłady, tworzy publikacje, zakłada szkołę chirurgiczną. W 1886 roku zostaje prezesem Towarzystwa Lekarskiego. Tworzy pracownię bakteriologiczną, którą wyposaża z własnych środków.
KRÓLEWIEC
W 1887 roku Jan Mikulicz-Radecki opuszcza Kraków i wyjeżdża do Królewca, by objąć tu kierownictwo kliniki. Opisuje technikę operacji odtwórczej zwężenia odźwiernika, ogłasza wyniki obserwacji zespołu obrzmienia ślinianek i gruczołów łzowych, wprowadza także wyjaławianie parą wodną.
WROCŁAW
Trzy lata później przenosi się do Wrocławia, na katedrę chirurgii. W 1897 roku otwiera tu nowoczesną, aseptyczną salę operacyjną, a w 1899 roku uruchamia własną klinikę, uważaną za jedną z najnowocześniejszych w Europie.
Umiera we Wrocławiu, na raka żołądka. Zostaje pochowany na cmentarzu w Świebodzicach.
Pozostawia dorobek naukowy obejmujący m.in. 232 prace naukowe.
Korzystano z: encyklopedia.pwn,pl, ipsb.nina.gov
Foto: commons.wikimedia.org, domena publiczna
