KAZIMIERZ MICHAŁOWSKI

Archeolog, egiptolog, historyk sztuki, twórca polskiej szkoły archeologii śródziemnomorskiej i prekursor nubiologii.

Ur. 14.12.1901 w Tarnopolu – zm. 1.01.1981 w Warszawie.

STUDIA

Studiuje archeologię klasyczną i historię sztuki na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. W czasie studiów odwiedza Wenecję, Mediolan, południową Francję, Paryż. Później często wspomina tę podróż jako ważny etap w życiu.

Nie ogranicza się do studiowania we Lwowie, podejmuje naukę także w Berlinie, Heidelbergu, Munster, Paryżu, Rzymie i Atenach. Po powrocie do Lwowa zyskuje tytuł doktora i zostaje docentem w Katedrze Archeologii Klasycznej.

EKSPEDYCJE

W roku 1934 po raz pierwszy jedzie do Egiptu, dwa lata później zostaje kierownikiem ekspedycji archeologicznej w tamtejszym Edfu.

Po wybuchu II wojny światowej zostaje internowany w obozie jenieckim w Woldenburgu, a jego rękopisy z wykopalisk ulegają spaleniu.

Wykopaliska w Faras. Na zdjęciu m.in. prof. Kazimierz Michałowski, MN Warszawa, aut.: Tadeusz Biniewski, CC BY-SA 3.0 PL
Wykopaliska w Faras. Na zdjęciu m.in. prof. Kazimierz Michałowski, MN Warszawa, aut.: Tadeusz Biniewski, CC BY-SA 3.0 PL

Po wojnie zostaje dziekanem i prorektorem Uniwersytetu Warszawskiego. Kieruje ekspedycją w Mirmeki na Krymie, gdzie bada kolonię grecką. W roku 1957 rozpoczyna wykopaliska w Tell Atrib, gdzie odsłania późnorzymskie termy, częściowo rekonstruuje zabudowania teatralne i odkrywa kompleksy miejskie. W wyniku jego pracy rząd egipski wszczyna akcję ratowania świątyń zagrożonych zalaniem.

Trzy lata później Michałowski przenosi się do Egiptu na stałe, pracuje w nowo otwartej Polskiej Stacji Archeologii Śródziemnomorskiej w Kairze. Prowadzi badania w Aleksandrii, nadzoruje demontaż budowli w Dabod i Abu Simbel. Pracuje nad rekonstrukcją świątyni grobowej królowej Hatszepsut w Deir el-Bahari i kieruje pracami wykopaliskowymi w Faras i Nea Pafos. W latach 60-tych pracuje w Palmyrze w Syrii.

POLSKA SZKOŁA ARCHEOLOGII ŚRÓDZIEMNOMORSKIEJ

Jest twórcą polskiej szkoły archeologii śródziemnomorskiej, łączącej archeologię klasyczną z egiptologią i korzystającej ze współpracy specjalistów z różnych dziedzin.

Do jego najważniejszych odkryć należy określenie czasu krystalizacji kanonu architektury sakralnej w Egipcie, wyodrębnienie nowej dziedziny nauki: nubiologii, a przede wszystkim odkopanie z piasków pustyni katedry koptyjskiej w Faras, zdobionej słynnymi dziś malowidłami. W Deir el-Bahari prof. Michałowski odkrywa ruiny świątyni Totmesa III z XV w. p.n.e.

Jest autorem wielu publikacji naukowych z dziedziny archeologii i historii sztuki.

Otrzymuje Krzyż Virtuti Militari za kampanię 1939, Złoty Krzyż Zasługi, egipski Order Republiki, syryjski Order Zasługi, Krzyż oficerski i Komandorski francuskiej Legii Honorowej, Krzyż Komandorski Orderu korony Włoch, Krzyż Komandorski greckiego Orderu Feniksa, Wielki Krzyż Oficerski belgijskiego Orderu Leopolda.

Po przejściu na emeryturę zostaje kierownikiem Katedry Archeologii Śródziemnomorskiej UW, jest członkiem PAN i prezydium Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej, doktorem honoris causa uniwersytetów w Cambridge i Strasburgu, a ponadto członkiem wielu towarzystw i akademii naukowych na świecie.

Pochowany na cmentarzu w Brwinowie.

Korzystano m.in. z: artykuł Piotra Czartoryskiego-Szilera z „Naszego Dziennika”

Foto: commons.wikimedia.org