ALEKSANDER ZATAJEWICZ
Najwybitniejszy w skali światowej badacz i znawca kazachskiego folkloru.
Ur. 21.03.1869 w Błochowie w Guberni Orłowskiej – zm. w roku 1936.
W młodzieńczych latach zajmuje się muzyką – gra na fortepianie, studiuje teorię muzyki, komponuje. W 1886 roku zostaje urzędnikiem gubernialnym w Płocku, później pracuje jako doradca generała-gubernatora w Warszawie. Pisze dla „Dziennika Warszawskiego” jako krytyk muzyczny.
W roku 1915 opuszcza Warszawę wraz z falą uchodźców. Najpierw udaje się do Moskwy, potem do Petersburga. Ostatecznie trafia do Orenburga. Dorabia jako akompaniator w filharmonii. Tutaj też zaczyna się jego fascynacja twórczością ludów stepowych.
Postanawia oddać się gromadzeniu i dogłębnej analizie kazachskich utworów ludowych. Zadanie traktuje z ogromną powagą, stąd niespotykana wartość zebranego materiału. Spisuje nie tylko teksty, ale także zapisy nutowe. Co ciekawe, w celu dokładnej dokumentacji oprawy muzycznej utworów, Zatajewicz opracowuje własną metodę zapisu nutowego, pozwalającą na oddanie, poza linią melodyczną, nastroju kompozycji.
W sumie udaje mu się zebrać i opracować ponad 2300 pieśni i melodii ludowych. Dzieło polskiego badacza staje się bazą dla późniejszych badaczy kazachskiego folkloru. Jest pierwszym, a zarazem ostatnim, który podejmuje się tak szczegółowego badania muzycznego folkloru Kazachstanu.
Umiera w 1936 roku w Moskwie na krótko po powrocie z jednej z wypraw badawczych. Jego szczątki spoczywają na moskiewskim Cmentarzu Nowodziewiczym.
Korzystano z: „Polacy w Kazachstanie” Antoni Kuczyński, wyd. Kubajak, 2014.
