Stefan Bryła

STEFAN BRYŁA

Inżynier budowlany, jeden z pionierów prac nad konstrukcjami spawanymi, autor pierwszego na świecie spawanego mostu.

Ur. 17.08.1886 w Krakowie – zm. 3.12.1943 w Warszawie.

EDUKACJA

Kształci się w Szkole Politechnicznej we Lwowie. Już jako absolwent zostaje na uczelni, aby samemu wykładać. W roku 1909 zyskuje tytuł doktora, rok później jest już doktorem habilitowanym. Wyjeżdża do Charlottenburga by brać udział w badaniach naukowych, później do École des Ponts et Chaussees w Paryżu oraz na University of London.

Pracuje przy budowach w Niemczech, Francji, Anglii, Kanadzie, a także USA. Od roku 1915 wykłada w Polskim Kolegium Uniwersyteckim w Kijowie.

Od roku 1921 naucza budowy mostów na Politechnice Lwowskiej. W roku 1928 opracowuje pierwsze na świecie przepisy dotyczące spawania konstrukcji stalowych.

PIERWSZY NA ŚWIECIE MOST SPAWANY

Jego największym osiągnięciem jest budowa, w roku 1929, pierwszego na świecie spawanego mostu drogowego. Obiekt rozpościera się nad rzeką Słudwią w Maurzycach. Konstrukcja jest pionierska i unikatowa na skalę globalną, dlatego właśnie inżynierowie z całej Europy przyjeżdżają, aby przyjrzeć się jej z bliska.

Spawany most w Maurzycach, aut. M Z Wojalski, CC BY-SA 3.0 PL
Spawany most w Maurzycach, fot. aut. M Z Wojalski, CC BY-SA 3.0 PL

Dzięki innowacyjności swoich prac, Stefan Bryła zyskuje uznanie w branży, z czasem pracuje przy budowie ważnych amerykańskich wieżowców, np. Woolworth Building w Nowym Jorku, który jest wówczas najwyższym budynkiem na świecie. W roku 1934 przenosi się na Politechnikę Warszawską, gdzie wykłada budownictwo, a następnie zostaje dziekanem Wydziału Architektury.

W strukturach podziemnego państwa polskiego w Biurze Delegata Rządu na Kraj jest szefem komórki Robót Publicznych i Odbudowy. Piastując tę funkcję opracowuje m.in. 10-letni plan powojennej odbudowy Polski ze zniszczeń wojennych. Za to właśnie wraz z całą rodziną zostaje przez Niemców aresztowany i rozstrzelany w ulicznej egzekucji. Na Powązkach znajduje się jedynie symboliczny grób inżyniera.

W 1964 roku Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa ustanawia nagrodę im. Stefana Bryły za osiągnięcia naukowo-badawcze lub naukowo-techniczne w dziedzinie konstrukcji budowlanych. W roku 1995 Bryła zostaje pośmiertnie uhonorowany nagrodą Historic Welded Structure Award przez American Welding Society.

Korzystano m.in. z: dzieje.pl