Henryk Hryniewski
Henryk Hryniewski

HENRYK HRYNIEWSKI, Генрик Гриневский

Grafik, malarz, profesor rysunku tbiliskiej ASP, architekt, działacz społeczny, badacz architektury Gruzji, ilustrator.

Ur. w 1869 w Kutaisi – zm. zamordowany przez NKWD 4.03.1938 w Gruzji.

Po śmierci ojca wyjeżdża z matką do Włoch. Szkołę średnią i Akademię Sztuk Pięknych kończy we Florencji. Dodatkowo w niemieckim Karlsruhe przez dwa lata studiuje architekturę. W roku 1898 osiada w Tbilisi, aby badać zabytki gruzińskiego średniowiecza.

Od 1902 roku jest członkiem Kaukaskiego Towarzystwa Krzewienia Sztuk Pięknych, następnie – w latach 1904-1918 jego sekretarzem oraz nauczycielem rysunku w Szkole Malarstwa i Rzeźby prowadzonej przy Towarzystwie. Ponadto w latach 1918–1921 sprawuje funkcję jej dyrektora.

W 1921 roku Henryk Hryniewski zostaje profesorem rysunku architektonicznego na Wydziale Architektury ASP i wykładowcą perspektywy. Od roku 1927 jest  prorektorem ds. nauki całej tbiliskiej ASP.

Henryk Hryniewski
Henryk Hryniewski. Kościół Matki Boskiej Bieti. 1901. Akwarela,  Gruzińskie Muzeum Narodowe, domena publiczna

W roku 1914 wykonuje ilustracje do dzieł „ojca gruzińskiego romantyzmu”, czyli Ilii Czawczawadze. Projektuje bryłę i wnętrza Banku Szlacheckiego (obecnie Biblioteka Parlamentu Gruzji). Tworzy ikonostas i detale architektoniczne w świątyni Kaszweti Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego w Tbilisi.

Aresztowany przez NKWD podczas „operacji polskiej” tzw. wielkiej czystki w roku 1937, zostaje rozstrzelany 4 marca 1938 roku.

Korzystano z: „Działalność polskich architektów w Tbilisi w XIX i początku XX wieku” Janusz Opaska, „Artystyczne dokonania Polaków w Gruzji” Janusz Mróz, pl.wikipedia.org.

Foto: commons.wikimedia.org

ARCHITEKTURA, SZTUKI PLASTYCZNE