POLA NEGRI (Apolonia Chałupiec)
Aktorka teatralna i filmowa, jedna z czołowych światowych gwiazd kina niemego.
Ur. 3.01.1897 w Lipnie – zm. 1.08.1987 w San Antonio, USA.
POLSKA
Rodzi się jako Barbara Apolonia Chałupiec. Początkowo tańczy w balecie, wiąże z tym przyszłość, jednak choroba płuc uniemożliwiająca dalsze ćwiczenia zmusza ją do zmiany planów. W roku 1911 wstępuje do warszawskiej aktorskiej Szkoły Aplikacyjnej, po czym przyjmuje pseudonim Pola Negri (za Adą Negri – włoską poetką i pisarką tłumaczoną na polski przez Marię Konopnicką). Debiutuje na scenie Teatru Małego w „Ślubach panieńskich” Fredry w roli Anieli, jednak jej pierwszym sukcesem jest „Sumurun” w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego. Po spektaklu otrzymuje propozycję angażu do filmu od Aleksandra Hertza, z którym później wielokrotnie współpracuje.
Jej debiutanckim filmem jest „Niewolnica zmysłów” z roku 1914. Gra w nim młodą dziewczynę z biednego domu, która odnosi sukces jako tancerka.
NIEMCY
Dwudziestoletnia Negri wyjeżdża do Niemiec. Początkowo występuje w filmach Maksa Reinhardta, później Ernsta Lubitscha. Jest niekwestionowanym wzorem femme fatale, pławi się w luksusie, cieszy międzynarodową sławą.
USA
W roku 1922, mając na koncie 8 filmów w Polsce i 17 w Niemczech, wyjeżdża do USA. Gra w filmach tworzonych specjalnie z myślą o niej. Podbija serca mężczyzn, m.in. Charliego Chaplina, Alberta Einsteina i Rudolfa Valentino. Co więcej – jest pierwszą zagraniczną aktorką, która staje się wielką gwiazdą kina amerykańskiego.
KINO DŹWIĘKOWE
W latach 30., po rewolucji dźwiękowej, która zakończyła karierę większości aktorów kina niemego, Negri wciąż pracuje. Przenosi się do Niemiec, gdzie gra aż w siedmiu filmach w ciągu trzech lat. Otrzymuje propozycję wystąpienia w filmie propagującym ideologię nazistowską od Josepha Goebbelsa, będącego, podobnie jak sam Hitler, wielbicielem aktorki. Aby uciec od niewygodnej i niebezpiecznej odpowiedzi, Negri zostawia cały majątek w Niemczech i jedzie do Francji.
Z wybuchem drugiej wojny światowej wraca do Stanów Zjednoczonych. W roku 1943 gra w jednym filmie, aby następnie zrobić sobie przerwę od aktorstwa na 20 lat. Na ekrany powraca w roku 1964 w filmie „Księżycowe prządki” (The Moon-Spinners) Jamesa Nelsona, po czym kończy karierę. W roku 1970 wychodzi autobiograficzna książka „Memoirs of a Star”.
Pola Negri została pochowana na Calvary Cemetery w Los Angeles, main mausoleum, bl. 56, cr. E-19.
Korzystano m.in. z: dzieje.pl, culture.pl, „Pola Negri. Życie gwiazdy” – dokument w reż. Mariusza Kotowskiego 2016, polanegri.pl
Foto: commons.wikimedia.org
