Krzysztof Penderecki
Krzysztof Penderecki

KRZYSZTOF PENDERECKI

Światowej sławy kompozytor i dyrygent, laureat prestiżowych wyróżnień, doktor honoris causa kilkudziesięciu światowych uczelni.

Ur. 23.11.1933 w Dębicy – zm. 29.03.2020 w Krakowie.

EDUKACJA I POCZĄTKI DZIAŁALNOŚCI

Wychowuje się w rodzinie przykładającej szczególną wagę do edukacji muzycznej. Zaczyna od nauki gry na fortepianie, a następnie na skrzypcach. W roku 1955 rozpoczyna studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. Po ich ukończeniu, w roku 1958, pozostaje na uczelni jako asystent przy Katedrze Kompozycji.

Debiutuje w roku 1959 na Festiwalu Warszawska Jesień utworem „Strofy” .

„OFIAROM HIROSZIMY” I „PASJA WEDŁUG ŚWIĘTEGO ŁUKASZA”

W tym samym roku otrzymuje nagrodę UNESCO za „Tren –  Ofiarom Hiroszimy”.  Tworzy „Anaklasis”, „Polimorphię”, „Fonogramy”, „Psalm” oraz słynną „Pasję według św. Łukasza”.

W latach 1966-68 wykłada w Volkwang Hochschule für Musik w Essen, a od 1972 roku pełni funkcję rektora krakowskiej Akademii Muzycznej. W 1967 roku komponuje kolejne wielkie dzieło: „Dies irae”, znane też jako „Oratorium Oświęcimskie”.

Krzysztof Penderecki, fot.Mirosław Pietruszyński, CC BY-SA 4.0
Krzysztof Penderecki, fot.Mirosław Pietruszyński, CC BY-SA 4.0

OPERA I DYRYGENTURA

Rok później, na zamówienie Opery w Hamburgu, pisze swoją pierwszą operę, czyli „Diabły z Loudun”. Na samym początku lat 70. komponuje „Jutrznię”, kantatę „Kosmogonia” (na zlecenie ONZ) i „De natura sonoris II”.

Krzysztof Penderecki rozpoczyna karierę dyrygencką w roku 1972 i jednocześnie zostaje profesorem na Yale University School of Music (funkcję pełni do 1978 roku).

W kolejnych latach komponuje m.in. kilka symfonii, „Canticum Canticorum Salomonis” i „Magnificat”, drugie dzieło operowe: „Raj utracony”, „Te Deum”, „Polskie requiem”, a także kolejne opery: „Czarna Maska” i „Ubu Król”.

NAGRODY

W 1988 roku otrzymuje nagrodę Grammy od National Academy of Recording Arts and Sciences za „II Koncert wiolonczelowy”. Dekadę później zostaje honorowym członkiem American Academy of Arts and Letters. Odbiera dwie nagrody Grammy. Pierwszą za najlepszą kompozycję współczesną (II Koncert skrzypcowy), drugą za nagranie płytowe tego samego Koncertu z Anne-Sophie Mutter i London Symphony Orchestra pod jego batutą. W roku 2000 zostaje laureatem prestiżowej nagrody Best Living Composer na Światowych Targach Muzycznych w Cannes. W 2009 roku otrzymuje Ordre de Mérite du Grand-Duché de Luxemburg. Jest doktorem honoris causa 28 uczelni z całego świata.

Korzystano z: penderecki.eu, culture.pl

MUZYCY I KOMPOZYTORZY