KAZIMIERZ ŻEGLEŃ, CASIMIR ZEGLEN
Wynalazca materiału kuloodpornego użytego następnie do produkcji kamizelek kuloodpornych, nieprzebijalnych bezdętkowych opon i płyty pancernej.
Ur. 4.03.1869 w Kaczanówce koło Tarnopola (dziś Ukraina) – zm. ok. roku 1910.
ZAKON
W wieku 18 lat Żegleń wstępuje do Zgromadzenia Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa we Lwowie. Trzy lata później wyjeżdża do Stanów Zjednoczonych, aby pełnić obowiązki zakrystiana w kościele św. Stanisława Kostki w Chicago. Wolny czas spędza w warsztacie, gdzie majsterkuje: przerabia urządzenia, konstruuje nowe.
KAMIZELKA KULOODPORNA
W roku 1893 do zakonnika dociera informacja o tragicznej śmierci burmistrza Chicago, Cartera Harrisona. Został on zastrzelony we własnym biurze przez zamachowca z grupy radykalnych anarchistów. Żegleń postanawia zapobiec podobnym wydarzeniom w przyszłości i zaczyna pracę nad kamizelką kuloodporną. Najpierw próbuje wykorzystać stalowe moduły połączone ze zwierzęcą sierścią, projekt ten jednak zbytnio przypomina raczej niepraktyczne pancerze żołnierzy z wojny secesyjnej. Ostatecznie decyduje się na użycie jedwabiu.
W kwietniu roku 1896 składa wniosek o patent, rok później uzyskuje dwa patenty na tkaninę chroniącą przed kulami z rewolwerów i strzelb małokalibrowych. Tkanina jest wielowarstwowa: gęsto tkane płótno lniane, sierść zwierzęca, wiele warstw jedwabiu (nici kolejnych warstw tkane są ukośnie w stosunku do poprzedniej warstwy). Całość wzmocniona grubą warstwą prasowanego filcu, a także impregnowana substancją o nieznanym składzie, którego Żegleń nie chce ujawnić nawet we wniosku patentowym.
Pierwsza publiczna próba wynalazku odbywa się 16 marca 1897 roku w Chicago. Kilku policjantów przez godzinę strzela do rozciągniętych na deskach płacht. Tylko jedna kula przebija tkaninę, pozostawiając niewielkie wgłębienie w desce. Kolejna próba zostaje przeprowadzona na zwłokach, nie kończy się takim sukcesem jak poprzednia. Pociski lekko deformują ciało, łamiąc żebra.
Żegleń nie rezygnuje z kolejnych prób, udoskonala swój wynalazek, a jeszcze w lipcu tego samego roku przeprowadza próbę na sobie. Wychodzi z niej bez szwanku.
ŻEGLEŃ A SZCZEPANIK
Końcem roku 1897 wyjeżdża do Europy, licząc że znajdzie tam więcej entuzjastów wynalazku. Na początku roku 1898 spotyka Jana Szczepanika, wynalazcę z Tarnowa. Decydują się na współpracę przy produkcji maszyn wytwarzających masowo materiał na kamizelki kuloodporne. Na zlecenie Szczepanika dyrektor szkoły tkackiej w Akwizgranie wykonuje specjalne krosno, jesienią tego roku powstają pierwsze kamizelki.
Żegleń wraca do Stanów, Szczepanik natomiast upowszechnia wynalazek w Europie, nie wspominając o udziale Żeglenia w jego powstaniu. Z tego powodu do dziś dla wielu, absolutnie niesłusznie, Szczepanik uchodzi za jedynego twórcę kamizelki kuloodpornej.
Korzystano m.in. z: Kazimierz Łotysz „Historia sporu o pewien wynalazek: Jan Szczepaniak, Kazimierz Żegleń i kamizelka kuloodporna” Uniwersytet Zielonogórski, bazhum.muzhp.pl
