MIECZYSŁAW WOLFKE
Fizyk, autor metody zestalenia helu, uznany wynalazca, wykładowca szwajcarskich uczelni.
Ur. 29.05.1883 w Łasku k. Łodzi – zm. 4.05.1947 w Zurychu.
1
Przychodzi na świat jako syn inżyniera drogowego, zarazem nauczyciela matematyki i fizyki. Już w 1900 roku uzyskuje pierwszy patent w Niemczech i Rosji – buduje „telektroskop”, czyli urządzenie przesyłające obrazy na dużą odległość przy wykorzystaniu fal elektromagnetycznych. Później podejmuje studia w Liège w Belgii, skąd po dwóch latach przenosi się na paryską Sorbonę.
W roku 1910 otrzymuje stopień doktora filozofii na Uniwersytecie we Wrocławiu, dzięki rozprawie o zdolności rozdzielczej układów optycznych na przykładzie mikroskopu. Co więcej – w trakcie pracy nad rozprawą tworzy własną lampę kadmowo-rtęciową, do której prawa patentowe sprzedaje następnie firmie Carl Zeiss.
2
W 1913 roku wyjeżdża do Szwajcarii, by habilitować się na Politechnice w Zurychu. Recenzentami pracy habilitacyjnej są Albert Einstein i Pierre Weiss. Do 1922 roku pracuje na Politechnice i Uniwersytecie w Zurychu. W okresie szwajcarskim pisze ponadto pracę „O możliwości obrazowania optycznego siatek molekularnych”, będącą pierwszą na świecie prezentacją koncepcji holografii.
3
W 1922 roku powraca do Polski, gdzie obejmuje Zakład Fizyczny na Politechnice Warszawskiej. Dwa lata później, wykorzystując owocną współpracę z Instytutem Niskich Temperatur w Lejdzie, odkrywa dwie postaci ciekłej fazy helu i opracowuje metodę zestalenia helu ciekłego.
Przed wybuchem II wojny światowej pracuje dla Ministerstwa Spraw Wojskowych, zajmując się telefonią optyczną i noktowizją. Tworzy także samosterujące rakiety przeciwlotnicze.
4
W czasie okupacji kieruje Zakładem Badawczym Fizyki Technicznej PW, wykłada w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej, bierze udział w tajnym nauczaniu.
W 1945 roku przez krótki czas wykłada na Akademii Górniczej w Krakowie i na Politechnice Gdańskiej. Rok później wyjeżdża do Szwajcarii. Umiera nagle, 4 maja 1947 roku, w Zurychu.
Korzystano z: if.pw.edu.pl, polskieradio.pl
Foto: Mieczysław Wolfke podczas wygłaszania odczytu pt. „Nowe cząstki elementarne” przy aparaturze doświadczalnej (licznik cząstek „alfa”), Warszawa, marzec 1935, ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.
