URSULA VON RYDINGSVARD, URSZULA KAROLISZYN
Rzeźbiarka tworząca w Stanach Zjednoczonych, autorka monumentalnych obiektów tworzonych z nietypowych materiałów.
Ur. 26.07.1942 w Deensen w Niemczech.
Przychodzi na świat jako Urszula Karoliszyn w Niemczech, gdzie jej rodzina odbywa przymusowe roboty podczas II wojny światowej. Po wojnie trafia do kilku obozów dla polskich uchodźców. W 1959 roku wraz z rodziną udaje się do Plainville w Connecticut. W Stanach Zjednoczonych Ursula zostaje na stałe.
Od 1973 roku jest związana z Nowym Jorkiem, gdzie mieszka i pracuje. W 1975 roku kończy z tytułem magistra studia ze sztuki na nowojorskim Uniwersytecie Columbia.
Sama podkreśla, że czuje się Polką, a Polska, jaką zna z opowieści matki, ma wpływ na jej sztukę. Co więcej – niektórym rzeźbom nadaje nawet tytuły w naszym języku. Kraj matki pierwszy raz odwiedza jednak dopiero w wieku 43 lat.
TWÓRCZOŚĆ
Artystka tworzy imponujące wielkoformatowe rzeźby z metalu, drewna cedrowego, a od niedawna także z brązu, papieru i żywicy. Początkowo rzeźbi sama, dziś natomiast korzysta z pomocy wielu asystentów. Proces tworzenia jest długotrwały i nie opiera się na wcześniejszych szkicach. Rzeźbiarka podejmuje decyzje na bieżąco, przez co efekt końcowy jest zawsze niespodziewany. Jej rzeźby są ściśle powiązane z naturą, jednak nieprzedstawiające.
W 1992 roku ma miejsce pierwsza polska wystawa artystki w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie. Dopiero trzy dekady później odbywa się kolejna, tym razem w trzech miejscach: Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Muzeum Narodowym w Krakowie i Łazienkach Królewskich w Warszawie.
Sześć rzeźb jest prezentowanych na 56. Biennale Sztuki w roku 2015 w Wenecji.
Prace Ursuli von Rydingsvard należą do stałych kolekcji ponad 30 muzeów na świecie, w tym nowojorskiego MoMA, Metropolitan Museum of Art, Albright-Knox Art Gallery, The Brooklyn Museum i National Museum of Women in the Arts w Waszyngtonie.
W 2021 roku przyjmuje Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. O życiu i twórczości artystki opowiadają filmy biograficzne: „The Making of Hand-e-over” (1997), „Unorthodox Geometry” (1998) i „Ursula von Rydingsvard – Into Her Own” (2019).
Korzystano m.in. z: katalog z wystawy Ursuli von Rydingsvard w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, „Tylko sztuka”, film „Ursula von Rydingsvard – Into Her Own” reż. Daniel Traub, USA 2019, mnk.pl.
