Jerzy Rzedowski, aut. Iltis Hugh H., 14.08.1960, CC BY-NC-ND 4.0
Jerzy Rzedowski, aut. Iltis Hugh H., 14.08.1960, CC BY-NC-ND 4.0

JERZY RZEDOWSKI, JERZY RZEDOWSKI ROTTER, JERZY RZEDOWSKI-ROTTER

Botanik i ekolog roślinności, założyciel Meksykańskiego Towarzystwa Botanicznego.

Ur. 27.12.1926 we Lwowie – zm. 28.03.2023 w Pátzcuaro (Meksyk).

Przychodzi na świat we Lwowie w rodzinie lekarza Arnolda Rzedowskiego i Ernestiny Rotter, dorasta na Śląsku. Podczas II wojny światowej niemieccy naziści więżą go w obozie koncentracyjnym. W tych dramatycznych okolicznościach traci  większość rodziny.

Po wojnie, w 1946 roku, wraz z ocalałym z wojennej gehenny ojcem wyjeżdża do Meksyku. Później, do końca życia, będzie się posługiwał w mowie i językiem hiszpańskim i polskim. Rozpoczyna studia z genetyki, przenosi się na entomologię, a ostatecznie kończy studia z botaniki.

DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA

Po uzyskaniu stopnia magistra rozpoczyna pracę jako botanik w Syntex Laboratories. Następnie działa w Instytucie Badań Stref Pustynnych działającym w ramach Uniwersytetu San Luis Potosí.

W 1957 roku wyjeżdża na rok na stypendium do Francji, gdzie na Uniwersytecie w Montpellier zgłębia szkołę fitosocjologii Braun-Blanqueta (europejską szkołę badań ekologii roślin).

Po powrocie do Meksyku podejmuje pracę badawczą w Colegio de Postgraduados de Chapingo. Tu właśnie uzyskuje tytuł doktora na Universidad Nacional Autónoma de México, dzięki pracy na temat flory stanu San Luis Potosí. Od 1961 aż do 1984 roku pracuje jako profesor i pracownik naukowy na tej samej uczelni. Później, już po o zakończeniu kariery uniwersyteckiej, kontynuuje badania w Instituto de Ecología A. C. w Pátzcuaro.

Słowo botanika pochodzi z greki: wyraz „botane” miał szerokie znaczenie obejmujące „ziele”, „rośliny zielne”, ale i owoce, nasiona czy też pasze.

Rzedowski jest założycielem Meksykańskiego Towarzystwa Botanicznego oraz jego czasopisma naukowego Acta Botanica Mexicana.

Jest autorem 200 prac naukowych, siedmiu monografii, 47 rozdziałów w innych monografiach i ok. 130 artykułów. Tę statystykę uzupełnia imponująca liczba 54 tysięcy arkuszy zielnikowych stanowiących nadwzwyczaj obszerną dokumentację florystyczną. Rzedowski jest także odkrywcą 72 nowych taksonów. Wiele prac naukowych wydaje wspólnie z żoną – również botaniczką – Gracielą Calderón de Rzedowski.

Jerzy Rzedowski, mat. pras. XX Congreso Mexicano de Botánica
Jerzy Rzedowski, mat. pras. XX Congreso Mexicano de Botánica, którego bohater niniejszego biogramu był honorowym przewodniczącym
WYRÓŻNIENIA
Rzedowski Rotter jest laureatem licznym wyróżnień, m.in.: medalu za zasługi botaniczne nadanego przez Sociedad Botánica de México, Palmy Akademickiej nadanej przez Rząd Francji, Asa Gray Award nadanej przez The American Society of Plant Taxonomists. Co więcej – w 1994 roku zostaje doktorem honoris causa Universidad Autónoma de Chapingo.

Jego nazwisko można znaleźć w ponad 50 nazwach gatunkowych roślin, w formie „rzedowskiana”, „rzedowskii” oraz nazwie rodzaju „Rzedowskia”, np.: Opuntia rzedowskii, matorral micrófilo Rzedowski, matorral rosetófilo Rzedowski.

W Torreón w stanie Coahuila znajduje się ogród botaniczny jego imienia – Jardín Botánico Jerzy Rzedowski Rotter.

Korzystano m.in. z: pbsociety.org.pl, kaktusymeksyku.pl, www.biodiversidad.gob.mx, www.cronica.com.mx