Eugeniusz Skibiński, Wikimedia Commons. domena publiczna
Eugeniusz Skibiński, Wikimedia Commons. domena publiczna

EUGENIUSZ SKIBIŃSKI

Architekt działający w Baku, wykładowca.

Ur. w r. 1858 w Szemasze w Azerbejdżanie – zm. ok. roku 1918.

Przychodzi na świat w polskiej rodzinie mieszkającej w mieście Szemacha. Studiuje na Petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych, a następnie podejmuje pracę w wydziale architektury magistratu w Baku. Po dziesięciu latach otrzymuje posadę wykładowcy w Bakińskiej Szkole Technicznej. W tym samym czasie czynnie pracuje jako architekt: projektuje budynki mieszkalne dla urzędników, kupców, bogatych rzemieślników i pracowników przemysłu naftowego. Jego budynki są jedno-, dwu- i trójkondygnacyjne, utrzymane zazwyczaj w stylu klasycznym. Tylko do 1900 roku Eugeniusz Skibiński wykonuje ponad 250 projektów. Wśród nich są m.in. domy mieszkalne przy ulicach: Małygina, Mamedalijeva i Połuchina, hale targowe z antresolami przy ulicach: Kannitepińskiej i Bazarowej, a także spichlerze. Inspiruje się głównie dawnym budownictwem Baku i Półwyspu Apszerońskiego. W pierwszych projektach nie stara się o oryginalność, korzysta z popularnych, sprawdzonych wzorców.

Building on Yusif Mammadaliyev Street. Built in 1890 by Eugeniusz Skibiński., aut. Interfase
Building on Yusif Mammadaliyev Street. Built in 1890 by Eugeniusz Skibiński., aut. Interfase, CC BY-SA 3.0

Prawdziwy przełom następuje w 1899 roku wraz z projektem pałacyku Aga-Baty Kulijewa przy ulicy Perskiej. Kulijew zleca zaprojektowanie rezydencji w stylu romantyczno-narodowym, Skibiński opiera się więc na projekcie architektury zespołu pałacowego szachów Szyrwanu. Budynek cechuje się zwartą bryłą, posiada podkreślone portalami żebrowe konchy, opierające się na układzie tympanonów pokrytych misternym rzeźbieniem. W centrum znajduje się wykusz inspirowany typowymi bakińskimi balkonami – szuszebendami. Kondygnacje oddziela od siebie gzyms. Według znawców jest to doskonały przykład nie tylko czerpania z tradycyjnych wzorców, ale i wskrzeszenia ducha dawnej architektury Azerbejdżanu.

Na przełomie XIX i XX wieku Skibiński kończy pracę w magistracie, a niedługo później również praktykę indywidualną. Poświęca się całkowicie pracy dydaktycznej na wydziale budowlanym Baskijskiej Średniej Technicznej Szkoły Mechaniczno-Budowlanej.

Korzystano m.in. z: „Twórczość polskich architektów w Baku”, prof. Szamil Fatułłajew-Figarow, polscyarchitekci.wordpress.com, wikipedia.

Foto: commons.wikimedia.org, domena publiczna.

POLSKA ŚWIATU – AZERBEJDŻAN