ADAM STANISŁAW SKĄPSKI, ADAM SKAPSKI
Chemik, metalurg, wykładowca amerykańskich uczelni, współzałożyciel uniwersytetu w Lagos oraz założyciel szkoły w nigeryjskim Aiyetoro.
Ur. 21.05.1902 w Krakowie – zm. 24.08.1968 w Lagos.
POLSKA
Dorasta w Krakowie, tam też rozpoczyna studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, które szybko przerywa, aby zgłosić się do wojska. Na drugim roku studiuje na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej, a później wraca do Krakowa. W 1923 roku podejmuje studia w nowo utworzonej Katedrze Chemii Fizycznej ówczesnej Akademii Górniczej. Już po roku zostaje tam młodszym asystentem, pracując zarazem jako nauczyciel chemii i fizyki w Państwowej Szkole Przemysłowej oraz w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim im. Emilii Plater w Krakowie.
W 1928 roku uzyskuje tytuł doktora, a w 1932 roku habilitację. Obejmuje kierownictwo Katedry Chemii Fizycznej i Elektrochemii AG jako zastępca profesora, a następnie jako profesor nadzwyczajny. Prawdopodobnie jest wówczas najmłodszym profesorem na polskich uczelniach.
SZWECJA, ROSJA, WIELKA BRYTANIA, USA
W 1933 roku wyjeżdża na rok do Metallografitska Institutet w Sztokholmie, gdzie jako stypendysta Fundacji Rockefellera dokształca się w zakresie metalurgii. Po powrocie kontynuuje pracę naukową nad różnymi aspektami obecności wtrąceń w stali.
W 1938 roku Adam Skąpski zostaje wybrany prezesem Związku Chemików Polskich, a rok później staje się członkiem Akademii Nauk Technicznych i dołącza do grona komitetu redakcyjnego francuskiego czasopisma „Metaux et Corrosion”.
Po wybuchu wojny zostaje aresztowany przy próbie przekroczenia granicy węgierskiej, w konsekwencji wraz z rodziną trafia do Republiki Komi. W 1942 roku przedostaje się do Wielkiej Brytanii. Do końca wojny zasiada na stanowisku sekretarza generalnego Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Londynie. Dołącza wówczas do Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie i zostaje członkiem Rady Akademickiej Studiów Technicznych.
W 1945 roku wyjeżdża do Sztokholmu, a następnie do Stanów Zjednoczonych. Dostaje propozycję objęcia stanowiska profesora w Institute for the Study of Metals na Uniwersytecie w Chicago. W 1948 roku przenosi się na University of Nebraska w Lincoln, a po pięciu latach na University of Vermont.
NIGERIA
Od 1958 roku pracuje jako konsultant Biura Nauk Ścisłych i Technicznych Fundacji Forda, wspomagającej rozwój szkolnictwa w krajach afrykańskich.
W 1960 roku przenosi się do Lagos, gdzie organizuje uniwersytet, na którym później wykłada, zakłada również szkołę techniczną w Aiyetoro.
Ginie tragicznie w wypadku samochodowym, zostaje pochowany na terenie kampusu Aiyetoro. W pogrzebie biorą udział osobistości nigeryjskiego świata polityki, sfer rządowych i przedstawicieli szkolnictwa Lagos i Zachodniej Nigerii, a także wódz plemienia Oba w Abeokucie.
Korzystano z: pl.wikipedia.org, pau.krakow.pl
