HALSZKA OSMÓLSKA
Paleontolożka specjalizująca się w dinozaurach żyjących w mezozoiku na terenach dzisiejszej Mongolii.
Ur. 15.09.1930 w Poznaniu – zm. 31.03.2008.
Studiowanie biologii zaczyna na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UAM, a kończy na UW. Zaraz po studiach rozpoczyna pracę w Instytucie Paleobiologii PAN. Później, w latach 1983-1988, jest jego dyrektorem. Od 1975 do 1992 roku redaguje Acta Palaeontologica Polonica.
Początkowo zajmuje się badaniem trylobitów górnego dewonu i dolnego karbonu, przede wszystkim z rejonu świętokrzyskiego. W latach 1963-1965 i 1967-1971 uczestniczy w wyprawach polsko-mongolskiej ekspedycji paleontologicznej na pustynię Gobi. Opisuje kilkanaście nowych gatunków dinozaurów, wymarłych ssaków i krokodyli. W sumie ekspedycja odnajduje kilkaset szkieletów żółwi, krokodyli, ptaków, jaszczurek i węży oraz około 180 szkieletów prehistorycznych ssaków.
Do najważniejszych osiągnięć Osmólskiej należy rozpracowanie problemów budowy i taksonomii dinozaurów kaczodziobych oraz owiraptorów oraz odkrycie pierwszych azjatyckich dinozaurów grubogłowych i pierwszych znanych krokodyli kredowych. Za największe odkrycia badaczki uznaje się Deinocheirusa (czyli „strasznołapego”) – dinozaura z największymi znanymi dotychczas łapami (2,5 m) zakończonymi długimi szponami oraz Gallimimusa („kuropodobnego”) – szybkiego dinozaura przypominającego ogromnego strusia. Zdaniem Osmólskiej, dinozaury dużo bardziej przypominały ptaki i ssaki niż gady.
Publikuje cenioną i popularną monografię dinozaurów, wydaną w Stanach Zjednoczonych w roku 1990 i ponownie w 2004.
Jej nazwiskiem nazwano gatunek owiraptora Citipati osmolskae, dromeozauryda Velociraptor osmolskae, rodzaj wczesnotriasowego archozauromorfa Osmolskina, a także Prolagus osmolskae, zajęczaka z pliocenu Polski i dromeozauryda Halszkoraptor escuilliei.
Korzystano m.in. z: Polish Women in the Gobi – In Loving Memory of Halszka Osmólska (1930-2008), Peter Dodson, American Paleontologist, vol.16, nr 3, 2008, pcd.poznan.pl, Wikipedia
