Władysław Kotwicz, CC BY-SA 4.0, Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Władysław Kotwicz, CC BY-SA 4.0, Narodowe Archiwum Cyfrowe.

WŁADYSŁAW KOTWICZ

Językoznawca, orientalista, znawca języków: mongolskiego, mandżurskiego i chińskiego.

Ur. 20.03.1872 w Ossowie koło Lidy – zm. 3.10.1944 w Czarnym Borze pod Wilnem.

Studiuje orientalistykę w Petersburgu, specjalizuje się w językach: mongolskim, mandżurskim i chińskim. Jeszcze w trakcie studiów pracuje w Dziale Wschodnim Ministerstwa Finansów. Później, od roku 1900, pełni funkcję kierownika uniwersyteckiego zakładu filologii mongolskiej.

W latach 1894-1917 odbywa cztery ekspedycje w rejony zamieszkane przez Kałmuków. Najbardziej owocną podróżą Kotwicza jest wyprawa do północnej Mongolii z roku 1912. W jej trakcie bada inskrypcje orchońskie (znane też jako runy tureckie). Odwiedza również Erdene Dzuu, najstarszy buddyjski klasztor Mongolii, wzniesiony w okolicy ruin Karakorum (Charchorin).

Po rewolucji październikowej angażuje się w tworzenie Piotrogrodzkiego Instytutu Żywych Języków Orientalnych. Po dwóch latach kierowania instytutem Władysław Kotwicz wyjeżdża do Polski. Zostaje przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego, a następnie, w 1927 roku – redaktorem naczelnym „Rocznika Orientalistycznego”. W 1932 roku inicjuje serię zeszytów „Collectanea Orientalia”, co więcej –  wydawnictwo to sam finansuje.

W sumie w dorobku ma około 150 prac, w tym najważniejsze: „Opyt grammatiki kalmyckago razgovornago jazyka”, „Les pronoms dans les langues altaїquesi La langue Mongole, parlée par les Ouigours Jaunes près de Kan-tcheou”.

Zbiory obejmujące m.in. fotografie, pamiątki, zapiski i estampaże, będące spuścizną wypraw Kotwicza, znajdują się obecnie w Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie.

Spoczywa na wileńskim cmentarzu na Rossie.

Korzystano m.in. z: „Polacy zasłużeni dla krajów Azji i Pacyfiku” – publikacja MSZ, archiwum-nauki.krakow.pl

POLACY DLA MONGOLII