KAROL OLSZEWSKI
Fizyk, chemik, współautor pierwszego skroplenia zarówno tlenu, jak i azotu.
Ur. 29.01.1846 w Broniszowie koło Tarnowa – zm. 25.03.1915 w Krakowie.
Szkołę podstawową kończy w Nowym Sączu. W roku 1863, jako gimnazjalista, wstępuje do oddziału powstańczego.
Studiuje chemię i fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim od roku 1866. Wykazuje się ponadprzeciętnymi umiejętnościami, dzięki czemu zostaje demonstratorem w Zakładzie Chemii UJ. Otrzymuje stypendium rządowe i wyjeżdża na studia do Heidelbergu, czyli jednego z najbardziej cenionych ośrodków naukowych świata. W Niemczech kształci się między innymi u Bunsena i Kirchhoffa. Doktoryzuje się i wraca do Polski.
Zostaje kierownikiem Katedry Chemii Ogólnej UJ, później Katedry Chemii Nieorganicznej tej samej uczelni. Nawiązuje współpracę z Zygmuntem Wróblewskim, który jest kierownikiem Katedry Fizyki UJ. Obaj naukowcy współpracują przy opracowywaniu metod skraplania gazów. W konsekwencji powstaje metoda kaskadowego skraplania gazów w coraz niższej temperaturze. Wiosną 1883 roku Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski po raz pierwszy w dziejach światowej chemii skraplają tlen. Co więcej – tydzień później skraplają również azot. Ponadto, w wyniku kolejnych prac udaje im się zestalić tlenek węgla, alkohol i argon oraz skroplić wodór i argon.
Karol Olszewski umiera 25 marca 1915 roku. Zostaje pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kw. IX).
Korzystano z: polskieradio.pl, swiatchemii.pl
Foto główne: commons.wikimedia.org, domena publiczna
