IDA HAENDEL
Światowej sławy genialna skrzypaczka.
Ur. 15.12.1928 w Chełmie – zm. 30.06.2020 w Miami.
POLSKA
Zaczyna grę na skrzypcach w wieku niespełna trzech lat. Talent dziewczynki jest tak niespotykany, że zostaje wyjątkowo przyjęta do warszawskiego Konserwatorium, które jako 10-latka kończy ze złotym medalem. Oczywiście w klasie skrzypiec.
W 1933 roku zdobywa I nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie Młodych Talentów im. Bronisława Hubermana za wykonanie Koncertu D-dur Ludwiga van Beethovena. W 1935 roku zostaje zakwalifikowana do I Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Warszawie. Aby móc startować w konkursie należy posiadać dyplom ukończenia uczelni muzycznej bądź zaprezentować dokumentację własnych koncertów. Jedenastoletnia Ida spełnia oba wymagania. Ostatecznie zdobywa siódmą nagrodę, jako najwyżej sklasyfikowana z reprezentacji polskiej.
EUROPA
Studiuje u Carla Flescha w Berlinie i Londynie, a także u George’a Enescu w Paryżu.
Pod koniec lat 30. przeprowadza się do Londynu, a na parę miesięcy przed wybuchem wojny przyjmuje angielskie obywatelstwo. Podczas wojny daje charytatywne koncerty i występuje dla żołnierzy armii alianckich.
AMERYKA
W latach 50. przeprowadza się do Montrealu, a następnie zamieszkuje w Miami Beach. Grywa później na scenach obu Ameryk i Europy, zdobywając entuzjastyczne recenzje. W międzyczasie pisze autobiografię pt. „Woman with Violin”.
W 1986 roku wraz z ojcem odwiedza rodzinny Chełm w towarzystwie kanadyjskiej ekipy telewizyjnej kręcącej dokument „Ida Haendel”. Gra także w obozie koncentracyjnym Auschwitz podczas wizyty papieża.
Ma w dorobku ponad 40 płyt, gra Bacha, Beethovena, Brahmsa, Brucha, Paganiniego, Czajkowskiego, Mendelssohna, Strawińskiego, Ravela, Wieniawskiego i Szymanowskiego. Gra na XVII-wiecznych skrzypcach Antonio Stradivariusa i Guarneriego. Biegle mówi po polsku. Unika jurorowania, mając krytyczny stosunek do konkursów muzycznych, łamie tę zasadę dla Konkursów Wieniawskiego.
Jest laureatką Nagrody Sibeliusa, Komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego i doktorem honoris causa Royal College of Art w Londynie.
Korzystano m.in. z: „Żydzi polscy – historie niezwykłe” – fragment Mariana Fuksa, wieniawski.pl
Foto: CBE Photo by Jelle Pieter de Boer, CC BY-SA 4.0
