GRZEGORZ FITELBERG

Dyrygent światowych orkiestr, kompozytor, skrzypek.

Ur. 18.10.1879 w Dźwińsku  – zm. 10.06.1953 w Katowicach.

Studiuje w warszawskim Instytucie Muzycznym grę na skrzypcach i kompozycję. W roku 1896 zostaje skrzypkiem Orkiestry Teatru Wielkiego w Warszawie, później także koncertmistrzem Filharmonii Warszawskiej. W 1898 zdobywa I nagrodę w konkursie im. Ignacego Paderewskiego w Lipsku za własną kompozycję na skrzypce i fortepian.

W roku 1904 Grzegorz Fitelberg debiutuje jako dyrygent w Filharmonii Warszawskiej. Rok później wraz z Karolem Szymanowskim zakłada Spółkę Nakładową Młodych Kompozytorów Polskich.

W roku 1906 występuje kilka razy w filharmonii w Berlinie. Później dyryguje już regularnie, m.in. w Lipsku, Dreźnie i Wiedniu.

Polscy muzycy: Szymanowski, Kochański, Fitelberg, 1905, domena publiczna
Polscy muzycy: Szymanowski, Kochański, Grzegorz Fitelberg, 1905, domena publiczna

W latach 1914-19 roku wyjeżdża do Rosji, kieruje wielkimi orkiestrami i zostaje dyrygentem stołecznego teatru operowego Muzykalnaja Drama, Teatru Maryjskiego i Michajłowskiego w Sankt Petersburgu.

Występuje w Buenos Aires, a następnie z Opéra Privé de Paris odbywa tourneé po krajach Ameryki Łacińskiej. W latach 1934-39 organizuje Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia w Warszawie. W 1939 jest zmuszony opuścić kraj i udać się do Paryża. Koncertuje wtedy we Francji, Anglii i Holandii na rzecz polskich ofiar wojny. Rok później wyjeżdża do Ameryki Południowej. W Buenos Aires przez dwa lata pełni funkcję dyrygenta Teatro Colón. W roku 1942 przenosi się do Stanów Zjednoczonych.

Po czterech latach powraca do Europy, koncertuje intensywniej niż kiedykolwiek wcześniej, szczególnie w Wielkiej Brytanii, Holandii, Belgii i krajach skandynawskich.

Rok później zostaje dyrektorem WOSPR w Katowicach.

Jest kawalerem Krzyża Oficerskiego Polonia Restituta, Złotego Krzyża Zasługi, Komandorii z Gwiazdą Polonia Restituta, Sztandaru Pracy I klasy, Krzyża Kawalerskiego Legii Honorowej, Krzyża Komandorskiego Corona Italia oraz odznaczeń greckich, jugosłowiańskich i rumuńskich.

Pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie.

Korzystano m.in. z: pwm.com.pl, polmic.pl, „Żydzi polscy – historie niezwykłe” pod red. Witolda Sienkiewicza