Czesław Chęciński
Czesław Chęciński, Foto: commons.wikimedia.org, domena publiczna

CZESŁAW CHĘCIŃSKI

Profesor Uniwersytetu Odeskiego, lekarz patolog, malariolog. Jako pierwszy wprowadził do diagnostyki barwienie krwinek i pasożytów krwi dwoma barwnikami jednocześnie.

Ur. 6.03.1851 w Warszawie – zm. 24.05.1916 w Odessie.

Po ukończeniu szkoły średniej rozpoczyna studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Praktykę rozpoczyna w 1876 roku w szpitalu dziecięcym w Warszawie, jednak rok później zostaje powołany do służby w armii carskiej jako lekarz wojskowy. Od 1878 roku pracuje w szpitalu wojskowym w Odessie, skąd zostaje wysłany Petersburga, gdzie ma zdobyć specjalizację z anatomii patologicznej.

STUDIA NAD MALARIĄ

Po powrocie do Odessy podejmuje pracę w prosektorium szpitala miejskiego. To tu właśnie po raz pierwszy głębiej podejmuje temat malarii. W 1889 roku poświęca tej chorobie swoją pracę doktorską pt. „Przyczynek do poznania mikroorganizmów malarii”. Przedstawia w niej nowatorską metodę barwienia zarodźców malarii przy pomocy błękitu metylenowego i eozyny. Jest to pierwsza próba wykorzystania dwóch barwników jednocześnie. Metoda spotyka się z uznaniem środowiska lekarskiego. W 1901 roku Charles Laveran, opisując jej doskonałe rezultaty, omyłkowo przypisuje jej powstanie Ilji Miecznikowowi. Przez lata błąd jest powielany, a nazwa „metoda Miecznikowa” przyjmuje się. W późniejszych latach metodę udoskonala Gustav Giemsa, w konsekwencji pojawia się określenie „metoda Giemsy”.

UNIWERSYTET ODESKI

Chęciński kończy służbę w armii carskiej i w 1897 roku obejmuje kierownictwo prosektorium miejskiego w Odessie – na tym stanowisku pozostaje już do końca życia. W 1899 doktoryzuje się na Cesarskiej Wojskowej Akademii Medycznej. Trzy lata później habilituje się i zostaje docentem prywatnym na Uniwersytecie Odeskim. Ponadto, decyzją rady profesorów uczelni, zostaje kierownikiem katedry anatomii patologicznej. Jest także delegatem Odessy na wystawę higienicznej w Rzymie.

Chęciński ma w dorobku także liczne prace z zakresu zmian anatomopatologicznych przy cholerze, durze brzusznym, dżumie itp.

Wśród jego osiągnięć znajduje się unowocześnienie i zreorganizowanie zakładu anatomii patologicznej i wprowadzenie w nim wykładów i zajęć praktycznych dla dokształcających się młodych lekarzy. Wykłady Chęcińskiego okazują się jednak kontrowersyjne, tematy na nich poruszane odbiegają od tych ściśle medycznych. Władze carskie zakazują ich dalszej organizacji, a prowadzącemu grożą wysiedleniem.

Lekarz umiera w Odessie w 1916 roku.

Korzystano m.in. z: Ryszard Kuźmicki „Czesław Chęciński, zapomniany malariolog”, pl.wikipedia.org