IWO BIAŁYNICKI-BIRULA
Fizyk teoretyk zajmujący się w szczególności fizyką kwantową, autor przełomowych odkryć w obszarze elektrodynamiki kwantowej, optyki kwantowej i fizyki atomowej.
Ur. 14.06.1933 w Warszawie.
Uczy się w technikum mechanicznym w Warszawie. W 1950 roku zostaje zwycięzcą pierwszej Olimpiady Fizycznej w Polsce. Dzięki temu dostaje się na studia fizyczne na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie następnie uzyskuje magisterium, doktorat i habilitację. W 1966 roku otrzymuje tytuł profesora.
Od 1980 roku pracuje w Centrum Fizyki Teoretycznej PAN.
DOROBEK NAUKOWY
Lista osiągnięć naukowych profesora jest niezwykle obszerna, a wielu odkryć dokonuje wraz z żoną – Zofią Białynicką-Birulą. Udowadnia błędność twierdzenia Feynmana o niezmienności amplitud przejścia względem cechowania w kwantowej teorii pola. Odkrywa zjawisko rozszczepienia fotonu w silnym polu magnetycznym. Formułuje nieliniową mechanikę kwantową zachowującą faktoryzacje stanów kwantowych, w której funkcje falowe opisujące cząstki swobodne nie rozpływają się, a poruszają się w stanie tzw. gausonu. Udowadnia entropową zasadę nieoznaczoności w mechanice kwantowej, a także istnienie nadpromienistej przemiany fazowej Dickego w dielektryku Hopfielda z nieliniowością czwartego rzędu równoważnej nadprzewodnictwu w teorii BCS. Aż dziwne, że wymagały udowodnienia, nieprawdaż?
Odkrywa trojańskie paczki falowe, ściśnięte względem częstości Keplera i splątane w przestrzeni konfiguracyjnej stany koherentne dla jednego elektronu. Wprowadza do opisu fotonów zespolony wektor, który odgrywa rolę funkcji falowej fotonu. Opisuje zjawisko rotacyjnego przesunięcia częstości oraz odkrywa powiązane z nim zjawisko wzrostu emisji spontanicznej w układach obracających się. Podaje systematyczną teorię rozwiązań równania Schroedingera z wbudowanymi liniami wirowym, opisuje fale elektromagnetyczne z węzłami pola elektrycznego i magnetycznego, podaje rozwiązania równań Einsteina w postaci fal grawitacyjnych z momentem pędu, które potrafią skupiać masy grawitacyjne. Podaje również teoretyczny opis wiązek relatywistycznych elektronów obdarzonych momentem pędu.
Jest członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, a także członkiem zagranicznym Royal Norwegian Academy of Sciences and Letters.
W dorobku ma dziesięć książek, w tym pięć podręczników akademickich, i ponad 180 artykułów naukowych.
Korzystano z: fnp.org.pl, pl.wikipedia.org, encyklopedia PWN
