BENEDYKT DYBOWSKI

Lekarz i przyrodnik, badacz Syberii, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Szkoły Głównej Warszawskiej, założyciel – noszącego po dziś dzień jego imię – Muzeum Zoologicznego we Lwowie.

Ur. 12.05.1833 w Adamarynie (gub. mińska, dzisiejsza Białoruś) – zm. 30.01.1930 we Lwowie.

Skazany na katorgę na Syberii, zapoczątkowuje badania fauny jeziora Bajkał. Znajduje skamieniałości gatunków wymarłych, dochodzi dzięki temu do wniosku, że jezioro musiało mieć połączenie z morzem, a zostało od niego odcięte w wyniku wypiętrzania się gór. Wraz z Wiktorem Godlewskim dokonuje pomiarów głębokości jeziora, a także temperatury jego wód.

Benedykt Dybowskii, rys. © MD
Benedykt Dybowskii, rys. © MD

Te działania, po wstawiennictwie Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego, przynoszą złagodzenie kary – katorga zostaje zamieniona na przymusowe osiedlenie. Dybowski prowadzi ekspedycje badawcze, dociera aż do Morza Japońskiego.

Marian Dubiecki, Henryk Wohl, Benedykt Dybowski, Feliks Zienkowicz i Leon Dąbrowski - zesłańcy w Irkucku, ok. 1885-1900, domena publiczna
Marian Dubiecki, Henryk Wohl, Benedykt Dybowski, Feliks Zienkowicz i Leon Dąbrowski – zesłańcy w Irkucku, ok. 1885-1900, domena publiczna

Po odbyciu kary i powrocie do Warszawy postanawia… osiąść na Kamczatce. Przez cztery lata praktykuje tu jako lekarz i stąd właśnie wyrusza na kolejne wyprawy. Zbiory przyrodnicze Dybowskiego wydatnie wzbogacają wiedzę świata naukowego o faunie i florze Azji. Na ich podstawie opisano ogółem 80 nieznanych dotąd gatunków ptaków. Badania etnograficzne przybliżają kulturę Ajnów, Kamczadałów i Koriaków.

Dom Benedykta Dybowskiego w Kułtuku w obwodzie irkuckim, 1926, domena publiczna
Dom Benedykta Dybowskiego w Kułtuku w obwodzie irkuckim, 1926, domena publiczna

Benedykta Dybowskiego ludzie postrzegają jako serdecznego, ciepłego człowieka. Mieszkańców odwiedzanych miejsc leczy za darmo, co więcej – przywozi im nawet kilka europejskich gatunków zwierząt gospodarskich. Dzięki temu łatwiej przetrwać w skrajnie trudnych syberyjskich warunkach.

Polskiego lekarza i przyrodnika upamiętniają: stacja badawcza na Jeziorze Bajkał im. Benedykta Dybowskiego, lwowskie arboretum im. Benedykta Dybowskiego, a także ulica w Irkucku.

Pochowany na „Górce” Powstańców Styczniowych na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Korzystano z: holicin.livejournal.com

Foto: commons.wikimedia.org, Biblioteka Narodowa, domena publiczna