Wybitni Polacy w Rosji

STANISŁAW KIERBEDŹ

Inżynier, pionier budowy żelaznych mostów kratownicowych.

Ur. 10.03.1810 w Nowym Dworze (dz. Litwa) – zm. 19.04.1899 w Warszawie.

EDUKACJA

Studiuje matematykę i fizykę na Uniwersytecie Wileńskim. Jeszcze w czasie studiów jest współpracownikiem komisji budowy Kanału Windawskiego. W 1831 kończy Instytut Korpusu Inżynierów Komunikacji w Petersburgu. Zaraz po ukończeniu nauki podejmuje tam pracę pedagogiczną, później wykłada budownictwo i mechanikę praktyczną na petersburskich uczelniach. Jego dom jest ośrodkiem skupiającym lokalną Polonię.

Ponadto w latach 1837-1838 korzysta z kursów doszkalających w Niemczech, Francji, Anglii, Belgii i Szwajcarii.

MOSTY KRATOWNICOWE

W roku 1842 wychodzi z projektem zbudowania stałego, częściowo zwodzonego mostu żelaznego przez rzekę Newę w Petersburgu. Pomysł jest odważny i pionierski ze względu na wyjątkowo trudne warunki terenowe. Otrzymuje osobiste pozwolenie cara Mikołaja I na wcielenie projektu w życie i rozpoczyna pracę, która kończy się dopiero w roku 1850. Poza wybitnymi zdolnościami inżynierskimi w trakcie budowy ujawnia także smykałkę do administracji i spraw handlowych. W dniu otwarcia mostu otrzymuje nominację z majora na generał-majora. Wtedy też Petersburska Akademia Nauk powołuje go na członka-korespondenta, w roku 1858 zaś na członka honorowego.

Most Błagowieszczeński projektu Kierbedzia w Sankt Petersburgu, K. Bulla, domena publiczna, miedzy 1900 a 1917
Most Błagowieszczeński projektu Kierbedzia w Sankt Petersburgu, K. Bulla, domena publiczna, miedzy 1900 a 1917

W latach 1853-57 buduje pierwszy w Rosji kratownicy most na rzece Łudze i projektuje pierwsze w Rosji mosty o dźwigarach parabolicznych. Później kieruje budową kolei żelaznej z Petersburga do Peterhofu. Po przeprowadzeniu wielu doświadczeń proponuje wprowadzenie systemu wywiercania otworów dla nitów. Dzięki temu cała konstrukcja jest mocniejsza niż przy stosowanym do tego czasu przebijaniu materiału bezpośrednio nitem.

W latach 1861-1863 buduje pierwszy stały most żelazny na kamiennych podporach przez Wisłę w Warszawie, za co otrzymuje od skarbu Królestwa Polskiego dożywotnią pensję –  1500 rubli rocznie.

ODZNACZENIA

Za dokonania otrzymuje wiele odznaczeń, m.in.: Order Orła Białego – 1871, Rosja, Order Świętej Anny I Klasy – 1859, Rosja, Order Świętej Anny I Klasy z Koroną – 1861, Rosja, Order Świętej Anny III Klasy – 1839, Rosja, Order Świętego Stanisława I Klasy – 1855, Rosja, Order Świętego Stanisława III Klasy – 1837, Rosja, Order Świętego Włodzimierza I Klasy – 1889, Rosja, Order Świętego Włodzimierza II Klasy – 1864, Rosja, Order Świętego Włodzimierza III Klasy – 1850, Rosja, Order Orła Czerwonego II Klasy z Gwiazdą – Prusy.

Pochowany na Starych Powązkach w Warszawie.

Korzystano z: ipsb.nina.gov.pl, pl.wikipedia.org

Foto: commons.wikimedia.org

INŻYNIERIA