ALEKSANDER SZYMKIEWICZ
Architekt działający w Gruzji w latach 80. i 90. XIX wieku. W latach 1885–1891 główny architekt Tbilisi.
Ur. 12.11.1858 r. w Sankt Petersburgu – zm. w r. 1908 w Tbilisi.
Syn Polikarpa i Adelajdy. Uczy się w prestiżowym niemieckim gimnazjum w Petersburgu, a następnie, w latach 1879–1882, studiuje architekturę w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. Wyróżnia się postępami w nauce, w konsekwencji czego zdobywa szereg nagród, w 1883 roku uzyskuje tytuł architekta. W 1885 roku przyjmuje propozycję pracy jako sekretarz gubernialny. Wkrótce po przybyciu do Gruzji zostaje głównym architektem miejskim stolicy.
W latach 1905–1906 wykłada rysunek i architekturę w Szkole Malarstwa i Rzeźby przy Kaukaskim Towarzystwie Krzewienia Sztuk Pięknych.
REALIZACJE
Szymkiewicz jest autorem wielu reprezentacyjnych budynków Tbilisi. Jego projektami są m.in.: dom islamski przy ul. Uznadze 19 wybudowany w 1885 roku dla Kateriny Rodinowej, kamienica przy ul. Ingorokva 6 (1887), kamienica przy ul. Czonkadze 8 (1888), budynek Kaukaskiej Stacji Jedwabniczej (obecnie Państwowego Muzeum Jedwabnictwa) przy ul. Tsabadze 6 (1890–1892), budynek sądu gubernialnego, czyli obecnego Sądu Najwyższego Gruzji przy ul. Braci Zubalaszwili 32 (1894), budynek Towarzystwa Artystycznego, a następnie Państwowego Teatru Akademickiego im. Szoty Rustawelego (1898–1901, wraz z Kornelim Tatiszczewem), zmodernizowany pasaż przy ul. Puszkina (1901–1902), kamienica Andreolettiego przy ul. Agmaszenebeli 75 (1901), stacje kolejki szynowej na wzgórze Mtacminda (1903–1905), a także budynek szkoły muzycznej Cesarskiego Rosyjskiego Towarzystwa Muzycznego, obecnie Państwowej Akademii Muzycznej przy ul. Gribojedowa 8 (1901–1904).
CECHY PROJEKTÓW
Większość budynków Szymkiewicza to bryły na planie prostokąta przykryte płytkimi, wielospadowymi dachami. We wnętrzach zwykle kryje się kilka klatek schodowych. Przeważa eklektycznie traktowany styl neorenesansowy i neoklasycyzm, fasady są zdobione, a wnętrza bogato dekorowane, pełne płaskorzeźb, marmurowych okładzin, co więcej – również dekoracji malarskich.
Szymkiewicz tworzy też plany urbanistyczne (w tym główne pawilony) wielkich wystaw „Przemysł i Rolnictwo Kaukazu i Zakaukazia” w 1889 i 1901 roku. Wystawy te, organizowane cyklicznie od 1852 roku, stanowią wówczas największe przedsięwzięcie tego typu i przyciągają firmy z Azji, Rosji i Europy.
Architekt umiera w Tbilisi w roku 1908 (na nagrobku widnieje jednak rok 1907).
W 1909 roku dla upamiętnienia Szymkiewicza, grupa architektów i urzędników z Tbilisi tworzy fundusz stypendialny jego imienia, wspierający studentów z Zakaukazia chcących studiować w uczelniach technicznych.
Foto: commons.wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
Korzystano z: yadda.icm.edu.pl
