WOJCIECH ŚWIĘTOSŁAWSKI
Fizykochemik, nazywany ojcem współczesnej termochemii. Wiceprezes Międzynarodowej Unii Chemicznej, prezes Komisji Danych Fizykochemicznych, przewodniczący Międzynarodowej Komisji Wzorców Fizykochemicznych. Wynalazca.
Ur. 21.06.1881 w Kiryjówce – zm. 29.04.1968 w Warszawie.
Dzieciństwo spędza w Kijowie, w tamtejszej politechnice w 1906 roku otrzymuje tytuł inżyniera. Wkrótce po napisaniu pierwszej pracy badawczej pt. „Termochemiczna analiza związków organicznych”, opublikowanej na łamach Rocznika Polskiego, otrzymuje Nagrodę Mendelejewa Rosyjskiego Towarzystwa Fizyko-Chemicznego. W kolejnych latach pełni funkcję kierownika Laboratorium Chemicznego im. Ługinina na Uniwersytecie Moskiewskim.
W 1917 roku oddaje pracę magisterską, w której opisuje teorię budowy związków dwuazowych i oksymów. Praca okazuje się być na tyle przełomowa, że od razu zostaje przyjęta jako doktorska.
WARSZAWA
Rok później Wojciech Świętosławski przenosi się do Warszawy. Zostaje profesorem chemii fizycznej Politechniki Warszawskiej, jednocześnie prowadząc własne badania naukowe. W tym czasie opracowuje m.in. nową metodę oznaczania ciepła parowania.
W 1920 roku, na Konferencji Międzynarodowej Unii Chemicznej w Rzymie zgłasza wniosek o przyjęcie kwasu benzoesowego jako międzynarodowego wzorca do cechowania bomby kalorymetrycznej. Dwa lata później wniosek zostaje przyjęty, a sam Świętosławski staje na czele Komisji Danych Termochemicznych.
Na początku lat 20. wyznacza nowy kierunek w rozwoju badań kalorymetrycznych, zapoczątkowując tzw. mikrokalorymetrię, która umożliwiła wyznaczenie dotychczas nieznanych wartości ciepła promieniowania blendy uranowej, ciepła absorpcji promieni przenikliwych i ciepła hydratacji cementów. W późniejszych badaniach zajmuje się metodyką pomiaru prężności par i temperatur wrzenia. Konstruuje ebuliometr i ebuliometr różnicowy.
W 1928 roku zostaje powołany na stanowisko wiceprezesa Międzynarodowej Unii Chemicznej, w 1934 roku na prezesa Komisji Danych Fizykochemicznych a w 1938 roku na przewodniczącego Międzynarodowej Komisji Wzorców Fizykochemicznych. Ponadto w latach 1925-1926 piastuje urząd prezesa Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Pracuje też jako redaktor „Roczników Chemii”. Jest członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiej Akademii Umiejętności (w latach 1934-1946 także jej wiceprezesem) oraz Akademii Nauk Technicznych.
W drugiej połowie lat 30. angażuje się w działania rządu jako minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego, a później jako senator.
USA
Całą drugą wojnę światową spędza w Stanach Zjednoczonych. Pracuje jako profesor na Uniwersytecie w Pittsburghu, gdzie otrzymuje godność Senior Fellow w Instytucie Badań Przemysłowych Mellona. W tym czasie konstruuje kriometr, pozwalający określić stopień czystości substancji, dzięki któremu Polska uzyskuje w 1961 roku pierwsze miejsce w Międzynarodowym Konkursie Komisji Danych Fizykochemicznych.
POLSKA
Po wojnie powraca do Polski. Tworzy od podstaw Katedrę Chemii Fizycznej na Uniwersytecie Warszawskim i zostaje kierownikiem Katedry Chemii Fizycznej Stosowanej na Politechnice Warszawskiej. Później staje na czele Działu Fizykochemicznego w Instytucie Chemii Ogólnej. Bierze udział w tworzeniu Polskiej Akademii Nauk – tworzy Zakład Fizykochemii Podstawowych Surowców Organicznych.
W swoim dorobku ma ponad 500 publikacji naukowych, 11 monografii i liczne patenty oraz dwukrotnie nominację do Nagrody Nobla.
Umiera w 1968 roku. Zostaje pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Korzystano z: encyklopedia PWN, tchie.uni.opole.pl
Foto: commons.wikimedia.org, domena publiczna
