Kazimierz Funk, Wikimedia Commons, domena publiczna
Kazimierz Funk, Wikimedia Commons, domena publiczna domena publiczna

KAZIMIERZ FUNK, CASIMIR FUNK

Chemik, odkrywca tiaminy, autor terminu „witamina”, czterokrotnie nominowany do Nagrody Nobla.

Ur. 23.02.1884 w Warszawie – zm. 19.11.1967 w Albany, USA.

Bardzo wcześnie, bo już w wieku 16 lat, zdaje maturę. Zaraz potem podejmuje studia biologiczne na Uniwersytecie Genewskim, następnie zmienia kierunek studiów na chemię. Jako dwudziestolatek Kazimierz Funk ma już obroniony doktorat poświęcony syntezie estrogenu.

Wraz z Christiaanem Eijkmanem przygląda się zależności między pożywieniem a zdrowiem. Eijkman bada zachowanie kur i zauważa, że te karmione wyłącznie łuskanym ryżem ulegają paraliżowi podobnemu do paraliżu będącego objawem choroby beri-beri. W roku 1911 Kazimierz Funk wyodrębnia substancję, która dziś funkcjonuje pod nazwą witaminy B1. Wierzy, że jest ona jedną z wielu podobnych substancji odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie organizmu. W rezultacie pogłębia wiedzę o witaminach B3, A i D. Dzięki jego badaniom drastycznie spadł odsetek zachorowań na beri-beri, szkorbut, pelagrę czy krzywicę.

Beri-beri (nazwa z języka syngaleskiego) to choroba układu nerwowego i sercowo-naczyniowego, powszechna szczególnie w XIX-wiecznej Azji. Wywołuje ją niedobór witaminy B1, czyli tiaminy. Objawy obejmują m.in. zaburzenia czucia, drętwienie i stopniowy zanik mięśni, obrzęki, skrajne osłabienie. Dziś choroba jest uleczalna poprzez suplementację tiaminy.

Wraz z wybuchem I wojny światowej Kazimierz Funk emigruje do Stanów Zjednoczonych, gdzie kontynuuje badania, w roku 1923 jednak wraca do Polski. Zaraz przed wybuchem II wojny światowej ponownie udaje się do USA, zostaje przewodniczym Fundacji na Rzecz Medycznych Badań Naukowych.

Korzystano m.in. z: polonia.edu.pl, histografy.pl, „Żydzi polscy – historie niezwykłe” pod red. Witolda Sienkiewicza

MEDYCYNA