KONSTANTY BORZĘCKI, MUSTAFA DŻELALEDDIN, MUSTAFA CƏLALƏDDIN PAŞA
Strateg, turecki generał, uczestnik wojen tureckich i powstania wielkopolskiego, pisarz, kartograf i malarz, „jeden z ojców nowoczesnego tureckiego patriotyzmu”.
Ur. 10.04.1826 w Modrzewcu pod Bełchatowem – zm. w roku 1876.
Pierwsze lata życia spędza w rodzinnym majątku w nieistniejącym już dziś Modrzewcu. Uczy się w seminarium duchownym we Włocławku oraz na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiuje malarstwo.
W 1848 roku bierze udział w powstaniu wielkopolskim, a po jego upadku wyjeżdża do Francji z zamiarem zdobycia wykształcenia oficerskiego. Okazuje się jednak, że przyszłym oficerom lepsze warunki oferuje Turcja.
TURCJA
W rezultacie zaciąga się do armii osmańskiej. Wyjazd umożliwia mu kierowana przez księcia Adama Jerzego Czartoryskiego Agencja Wschodnia działająca przy Hotelu Lambert. Wkrótce po przyjeździe Borzęcki przyjmuje nowe nazwisko: Mustafa Dżelaleddin (Mustafa Cəlaləddin Paşa), jednocześnie przechodząc na islam i składając przysięgę wierności sułtanowi.
Imperium Osmańskie – istniejące od końca XIII wieku do roku 1922 państwo założone i rządzone przez dynastię Osmanów. W złotym okresie rozwoju, czyli wiekach XVI–XVIII zajmuje większość Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej i południowo-wschodniej Europy.
Uzyskuje stopień kapitana wojsk inżynieryjnych, pracuje następnie przy budowie fortyfikacji w Kurdystanie. Od 1852 roku uczestniczy w wojnach prowadzonych przez Turcję na obszarach dzisiejszego Iraku, Syrii, Grecji, Gruzji, Albanii. Bierze udział w tłumieniu antytureckich powstań w Czarnogórze i Serbii. Zostaje kapitanem tureckiego sztabu generalnego i naczelnikiem działu kartograficznego, awansuje później w hierarchii – jest generałem dywizji.
W latach 1863-67 Borzęcki przebywa w Tyrnowie, gdzie osiedla się wraz z rodziną. Powraca wówczas do malarstwa i pisze książkę „Le Turcs anciencs et modernes”, która później staje się inspiracją dla Mustafy Kemala Ataturka – twórcy nowoczesnego państwa tureckiego. Wyraża pogląd, że miejsce Turcji jest w Europie, co więcej – Turcy powinni przyjąć alfabet łaciński dołączając do europejskiej wspólnoty.
Określa się go mianem jednego z „ojców pojęcia narodowości tureckiej”.
Ginie w wojnie z powstańcami czarnogórskimi; jego ciało zostaje złożone w meczecie w Spor nad Driną w Albanii, gdzie zostaje pochowany jako turecki bohater narodowy. Mówi się, że przed śmiercią przeklina po polsku carycę Katarzynę.
Korzystano m.in. z: znak.org.pl, „Konstanty Borzęcki – przypadkowy bohater
w mikrohistorycznym studium dwukulturowości” Agnieszki Aysen Kaim, www.ejournals.eu, polacywmacedonii.net
