Zofia Kielan-Jaworowska, 1965, na wykopaliskach w Ałtan Uła, autobiografia
Zofia Kielan-Jaworowska, 1965, na wykopaliskach w Ałtan Uła, autobiografia

ZOFIA KIELAN-JAWOROWSKA

Wybitna paleobiolog, organizatorka i szef wypraw paleontologicznych, jeden z najlepszych specjalistów na świecie w zakresie badań nad pierwotnymi ssakami, wykładowczyni na Harvardzie, Uniwersytecie Paris Diderot, Uniwersytecie w Oslo.

Ur. 25.04.1925 w Sokołowie Podlaskim – zm. 13.03.2015 w Warszawie.

Sanitariuszka z powstania warszawskiego. W latach 1963-71 organizuje wyprawy paleontologiczne do Mongolii. Na Pustyni Gobi odkrywa szczątki nieznanych dotąd gatunków dinozaurów i pierwotnych ssaków z okresu późnej kredy. Imponujące znaleziska z tych ekspedycji – szkielety dinozaurów, żółwi, krokodyli, jaszczurek, węży i ssaków po dziś dzień są przedmiotem badań paleontologów z całego świata. W efekcie od jej imienia lub nazwiska nazwano dziesiątki gatunków i rodzajów wymarłych zwierząt (m.in. Kielanodon, Kielantherium, Zofiabaatar, Zofiagale, Indobaatar zofiae). Eksponaty z Pustyni Gobi, po wykonaniu odlewów w Polsce, zgodnie z umową trafiają z powrotem do Mongolii.

Wykłada m.in. na Uniwersytecie Harvarda, Uniwersytecie Paris Diderot, a także Uniwersytecie w Oslo. Członkini m.in. PAN, Norweskiej Akademii Nauk, Academia Europaea.

W latach 1980-89 piastuje rolę wiceprezydenta International Union of Geological Sciences, IUGS, następnie zostaje prezeską Norweskiego Towarzystwa Paleontologicznego.

Doktor honoris causa Uniwersytetu Camerino we Włoszech, laureatka Walter Granger Memorial Award, czyli prestiżowej nagrody przyznawanej za działalność eksploratorską w Stanach Zjednoczonych. Ponadto kawaler Romer-Simpson Medal, najwyższego odznaczenia przyznawanego przez Towarzystwo Paleontologii Kręgowców w USA.

Współautorka dzieła „Mammals from the Age of Dinosaurs: Origins, Evolution and Structure”, autorka ponad 220 artykułów naukowych.

Pochowana na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie.

Korzystano m.in. z: pan.pl, Zofia Kielan-Jaworowska „Autobiografia” (bardzo ciekawa!)

Foto: 1965, na wykopaliskach w Ałtan Uła, „Autobiografia”

NAUKI PRZYRODNICZE