JÓZEF STRUŚ (STRUSIEK, STRUTHIUS)
Szesnastowieczny medyk, autor „Sphygmicae artis iam mille ducentos annos perditae et desideratae libri V” – ważnej dla rozwoju medycyny pracy na temat tętna.
Ur. w 1510 r. w Poznaniu – zm. w r. 6.03.1568 również w Poznaniu.
POZNAŃ – KRAKÓW – PADWA
Rodzi się w rodzinie poznańskich mieszczan. Studiuje w Akademii Krakowskiej, którą kończy z tytułem magistra sztuk wyzwolonych, po czym wyjeżdża do Włoch. W Padwie uzyskuje tytuł doktora medycyny i filozofii. Do 1537 roku pozostaje na uczelni jako wykładowca.
Po powrocie do Polski zostaje wykładowcą Akademii Krakowskiej, nie pracuje tam jednak długo – przenosi się do Poznania, aby pełnic rolę nadwornego lekarza wielkopolskiego magnata, Andrzeja Górki.
BUDA – KONSTANTYNOPOL
Z polecenia Górki Józef Struś wyjeżdża na dwór węgierski do Budy. W 1540 roku zostaje wysłany do Konstantynopola – ma uleczyć ciężko chorego sułtana Sulejmana II. Misja kończy się sukcesem, a wdzięczny sułtan proponuje mu pobyt na swoim dworze. Struś jednak nie decyduje się na skorzystanie z intratnej propozycji i wraca do kraju.
Publikuje liczne teksty naukowe, w których na podstawie konkretnych przypadków przedstawia różnorakie problemy medyczne i sposoby ich rozwiązywania. Tworzy też leksykon leków zawierający ich receptury.
Poza prowadzeniem własnych badań, zajmuje się tłumaczeniem dzieł innych wybitnych medyków, m.in. Hipokratesa i Galena.
SPHYGMICAE ARTIS IAM MILLE DUCENTOS ANNOS PERDITAE ET DESIDERATAE LIBRI V
Najważniejszym dziełem Strusia jest „Sphygmicae artis iam mille ducentos annos perditae et desideratae libri V” z 1555 roku, będące efektem dwudziestoletnich badań nad tętnem. Opisuje podstawowe jego typy, określa ich znaczenie, ponadto zauważa wpływ temperatury i stanu nerwowego na tętno. Pionierska praca, choć w wielu miejscach prezentująca błędne założenia, stanowi ważny element rozwoju medycyny europejskiej.
Od Króla Filipa II dostaje propozycję pracy na dworze hiszpańskim, jednak odrzuca ją. W 1559 roku obejmuje posadę nadwornego medyka króla Zygmunta Augusta. Przez prawie dwa lata piastuje również urząd burmistrza Poznania.
Korzystano z: biogram opracowany przed Oddział Statystyki, Analiz i Sprawozdawczości Wydziału Rozwoju Miasta Urzędu Miasta Poznania, polskieradio.pl
Foto: grafika Antoniego Oleszczyńskiego, XIX w.
